* حَقُّ الزَّوْجِ عَلَى زَوْجَتِهِ، أَنْ لاَ تَمْنَعَهُ نَفْسَهَا وَإِنْ كَانَتْ عَلَى ظَهْرِ قَتَب، وَأَنْ لاَ تَصُومَ يَوْمًا وَاحِدًا إِلاَّ بِإِذْنِهِ إِلاَّ الْفَرِيضَةَ، فَإِنْ فَعَلت أَثِمَتْ، وَلَمْ يُتَقَبَّلْ مِنْهَا، وَأَنْ لاَ تُعْطِى مِنْ بَيْتِهِ شَيْئًا إِلاَّ بِإِذْنِهِ فَإِنْ فَعَلت كَانَ لَهُ الأَجْرُ، وَكَانَ عَلَيْهَا الْوِزْرُ، وَأَنْ لاَ تَخْرُج مِنْ بَيْتِهِ إِلاَّ بِإِذْنِهِ، فَإِنْ فَعلت لَعَنَهَا اللهُ وَمَلاَئِكَةُ الْغَضَبِ حَتَّى تَتُوبَ أَوْ تُرَاجِعَ وَإِنْ كَانَ ظَالِمًا. (رواه الطيالسي عن ابن عمر)

522. Эрнинг аёли устидаги ҳақи – агар эгар устида бўлса ҳам, ўз нафсини (жимоъдан) ман этмаслиги, изнисиз бир кун ҳам рўза тутмаслиги, лекин фарз рўзаси ундай эмас. Агар нафл рўза тутса, гуноҳкор бўлади, рўзаси ҳам қабул этилмайди. Эрининг изнисиз уйидан бирор нарса бермаслиги, мабодо шундай қилса, эрига ажр, аёлга эса, гуноҳ бўлади. Уйидан фақат эрининг изни билан чиқиши, акс ҳолда, токи тавба қилгунича ёки қайтгунича Аллоҳнинг ва ғазаб фаришталарининг лаънати ёғилади, гарчи эри золим бўлса ҳам. Ибн Умар (розияллоҳу анҳумо)дан. Таёлисий ривояти.

* بَيْنَمَا رَجُلٌ يَمْشِي بِطَرِيقٍ، وَجَدَ غُصْنَ شَوْكٍ عَلَى الطَّرِيقِ فَأَخَذَهُ فَشَكَرَ اللهُ لَهُ فَغَفَرَ لَهُ. (رواه البخاري ومسلم عن ابن عمر)

440. Бир киши йўлда кетаётган эди, ногаҳон йўл ус­тида тиконли шохни кўриб, уни четга суриб қўйди. Аллоҳ унинг бу қилган ишидан рози бўлиб, гуноҳларини мағфират қилди. Ибн Умар (розияллоҳу анҳумо)дан. Бухорий ва Муслим ривояти.

* بُنِيَ الإسْلاَمُ عَلَى خَمْسٍ: شَهَادَةِ أَنْ لاَ إِلَهَ إِلاَّ اللهُ، وَأَنَّ مُحَمَّدًا رَسُولُ اللهِ، وَإِقَامِ الصَّلاَةِ. وَإِيتَاءِ الزَّكَاةِ. وَحَجِّ البيت. وَصَوْمِ رَمَضَانَ. (رواه البخاري ومسلم عن ابن عمر)

439. Ислом беш нарса устига бино қилинган: «Ла илаҳа иллаллоҳу Муҳаммадур Росулуллоҳ» калимаси, намозни қоим қилиш, закот бериш, Байтуллоҳни ҳаж қилиш ва Рамазон рўзасини тутиш. Ибн Умар (розияллоҳу анҳумо)дан. Бухорий ва Муслим ривояти.

* الإقْتِصَادُ فِي النَّفَقَةِ نِصْفُ الْمَعِيشَةِ وَالتَّوَدُّدُ إِلَى النَّاسِ نِصْفُ الْعَقْلِ وَحُسْنُ السُّؤَالِ نِصْفُ الْعِلْمِ. (رواه الطبراني عن ابن عمر)

408. Нафақадаги тежамкорлик яшашнинг ярмидир. Инсонларга дўстона муносабатда бўлиш ақлнинг ярмидир. Чиройли савол бериш илмнинг ярмидир. Ибн Умар (розияллоҳу анҳумо)дан. Табароний ривояти.

* أَلاَ تَسْمَعُونَ: إِنَّ اللهَ لاَ يُعَذِّبُ بِدَمْعِ الْعَيْنِ وَلاَ بِحُزْنِ الْقَلْبِ وَلَكِنْ يُعَذِّبُ بِهَذَا (وَأَشَارَ إِلَى لِسَانِهِ) أَوْيَرْحَمُ، وَإِنَّ الْمَيِّتَ يُعَذّبُ بِبُكَاء أَهْلِهِ عَلَيْهِ. (رواه الشيخان عن ابن عمر)

392. Расулуллоҳ (соллаллоҳу алайҳи ва саллам) дедилар: «Эшитмадингларми? Албатта, Аллоҳ таоло кўз ёши ва қалб хафалиги учун азобламайди. Лекин мана бунинг учун азоблайди ёки раҳм қилади деб, тилларига ишора этдилар. Албатта, маййит аҳли унга йиғлагани сабабли азобланади». Ибн Умар (розияллоҳу анҳумо)дан. Бухорий ва Муслим ривояти.

* إِنَّ اللهَ لاَ يَقْبِضُ الْعِلْمَ انْتِزَاعًا يَنْتَزِعُهُ مِنَ الْعِبَادِ، وَلَكِنْ يَقْبِضُ الْعِلْمَ بِقَبْضِ الْعُلَمَاءِ، حَتَّى إِذَا لَمْ يُبْقِ عالِمًا، اتَّخَذَ النَّاسُ رُؤَساءَ جُهَّالاً فَسُئِلُوا فَأَفْتَوْا بِغَيْرِ عِلْمٍ فَضَلُّوا وَأَضَلُّوا. (رواه البخاري ومسلم عن ابن عمر)

369. Албатта, Аллоҳ таоло илмни бандалари (қалбидан) бир тортишда суғуриб олмайди. Лекин унга уламоларни вафот эттириш ила барҳам беради. Ҳатто олим­лар қолмайди. Одамлар эса жоҳиллардан бошлиқ қилиб олишади. Кейин ўша жоҳиллардан бирон нарса сўралса, илмсиз ҳолда фатво берадилар. Бу билан ўзлари ҳам адашади, ўзгаларни ҳам адаштиришади. Ибн Умар (розияллоҳу анҳумо)дан. Бухорий ва Муслим ривояти.

* إِنَّمَا يَلبسُ الْحَرِيرَ فِي الدُّنْيَا مَنْ لاَ خَلاَقَ لَهُ فِي الآخِرَة. (رواه الشيخان عن أنس)

343. Охиратдан насибаси йўқлар бу дунёда ипак ки­йишади. Ибн Умар (розияллоҳу анҳумо)дан. Бухорий ва Муслим ривояти.

* إِنَّمَا يَدْخُلُ الْجَنَّةَ مَنْ يرْجُوهَا وَإِنَّمَا يُجَنَّبُ النَّارُ مَنْ يخَافُهَا وَإِنَّمَا يَرْحَمُ اللهُ تَعَالَى مَنْ يَرْحَمُ. (رواه البيهقي عن ابن عمر)

342. Албатта, жаннатга уни умид қилганлар киради. Дўзахдан эса ундан қўрққанлар четлатилади. Албатта, Аллоҳ таоло раҳм қилган кишига раҳм айлайди. Ибн Умар­ (розияллоҳу анҳумо)дан. Байҳақий ривояти.

* إِنَّ للهِ تَعَالى أَقْوَامًا اختَصَّهُمْ بِالنِّعَمِ لِمَنافِعَ الْعِبَادِ، وَيُقِرهَا فِيهِمْ مَا بَذَلُوهَا، فَإِذَا مَنَعُوهَا نَزَعَهَا مِنْهُمْ فَحَوَّلَهَا إِلَى غَيْرِهِمْ. (رواه ابن أبي الدنيا عن ابن عمر)

328. Аллоҳнинг бандалар манфаати учун неъматлар билан хослаб қўйган хос қавмлари бор. Агар улар ўша неъматни сарф қилишса, ўша хослик уларда қарор топади. Агар ўша неъматни сарфлашмаса, улардан тортиб олиб, бош­қаларга беради. Ибн Умар (розияллоҳу анҳумо)дан. Ибн Абу Дунё ривояти.

* إِنَّ للهِ تَعَالى عِبَادًا، اخْتَصَّهُمْ بِحَوَائِجِ النَّاسِ، يَفْزَعُ النَّاسُ إِلَيْهِمْ فِي حَوَائِجِهِمْ، أُولَئِكَ هُمْ الآمِنُونَ مِنْ عَذَابِ اللهِ. (رواه الطبراني عن ابن عمر)

327. Аллоҳнинг инсонлар ҳожатини чиқарувчи хос бандалари бор. Одамлар ҳожатлари тушган вақтда ўша бандалардан ёрдам сўрашади. Ана ўша ҳожатбарор кишилар Аллоҳнинг азобидан омон қолувчилардир. Ибн Умар (розияллоҳу анҳумо)дан. Табароний ривояти.