2-КИТОБ
«БА» Ҳарфи
حرف الباء
(2)

Меҳрибон ва Раҳмли Аллоҳ номи билан (бошлайман) Аллоҳнинг элчиси Муҳаммад ибн Абдуллоҳдан Рум­нинг каттаси Ҳирақлга: Ҳидоятга эргашганларга салом! Аммо баъд: Мен сени Ислом тарғиботи ила чақираман. Му­сулмон бўл, саломат қоласан. Аллоҳ ажрингни икки марта беради. Агар юз ўгирсанг, арисийлар (яъни қўл остингдаги деҳқонлар) гуноҳи сенга бўлади. Эй аҳли китоблар, бизга ҳам, сизга ҳам баб-баравар бўлган бу сўзга келингиз – Ёл­ғиз Аллоҳ­гагина ибодат қилайлик, Унга ҳеч нарсани шерик қил­майлик ва Аллоҳни қўйиб, бир-бировларимизни худо қилиб олмайлик. Агар улар юз ўгирсалар, у ҳолда сизлар (эй мў­минлар), гувоҳ бў­линглар, биз – мусулмонлармиз, деб айтинг­лар.

Абу Суфён (розияллоҳу анҳу)дан. Бухорий ва Муслим ривояти.

* بِسْمِ الله الرَّحمنِ الرَّحِيمِ مِنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَبْدِ اللهِ وَرَسُولِهِ، إِلَى هِرَقْلَ عَظِيمِ الرُّومِ: سَلاَمٌ عَلَى مَنِ اتَّبَعَ الْهُدَى «أَمَّا بَعْدُ» فَإِنِّي أَدْعُوكَ بِدِعَايَةِ الإِسْلاَمِ أَسْلِمْ تَسْلَمْ، يُؤْتِكَ اللهُ أَجْرَكَ مَرَّتَيْنِ، وَإِنْ تَوَلَّيْتَ فَإِنَّ عَلَيْكَ إِثْمَ الأَرِيسِيِّينَ «وَيَا أَهْلَ الْكِتَابِ تَعَالَوْا إِلَى كَلِمَةٍ سَوَاءٍ بَيْنَنَا وَبَيْنَكُمْ: أَنْ لاَ نَعْبُدَ إِلاَّ اللهَ وَلاَ نُشْرِكَ بِهِ شَيْئًا، وَلاَ يَتَّخِذَ بَعْضُنَا بَعْضًا أَرْبَابًا مِنْ دُونِ اللهِ، فَإِنْ تَوَلَّوْا فَقُولُوا اشْهَدُوا بِأَنَّا مُسْلِمُونَ».

 (رواه البخاري ومسلم عن أبي سفيان)

Улашиш
|
|
Нусха олиш

Аллоҳга бирор нарсани шерик билмасликка, ўғ­рилик этмасликка, зино қилмасликка, болаларингизни ўлдирмасликка, олдингизу ортингиздан бўҳтонли гап­ларни тўқиб олмасликка ва яхшиликда осий бўлмасликка менга байъат қилинглар. Ким энди ана шу байъатида вафодор бўлса, ажри Аллоҳнинг зиммасидадир. Аммо кимки ўша байъатидаги бирор нарсани содир қилса, кейин Аллоҳ уни сатр қилиб, ошкор этмаса, унинг иши Аллоҳга ҳаволадир. Агар хоҳласа, афв қилади, йўқса, азоблайди.

Убода ибн Сомит ривояти.

* بَايِعُونِي عَلَى أَنْ لاَ تُشْرِكُوا بِاللهِ شَيْئًا، وَلاَ تَسْرِقُوا، وَلاَ تَزْنُوا، وَلاَ تَقْتُلُوا، أَوْلاَدَكُمْ، وَلاَ تَأْتُوا بِبُهْتَانٍ تَفْتَرُونَهُ بَيْنَ أَيْدِيكُمْ وَأَرْجُلِكُمْ، وَلاَ تَعْصُوا فِي مَعْرُوفٍ، فَمَنْ وَفى مِنْكُمْ فَأَجْرُهُ عَلَى اللهِ، وَمَنْ أَصَابَ مِنْ ذَلِكَ شَيْئًا ثُمَّ سَتَرَهُ اللهُ فَهُوَ إِلَى اللهِ إِنْ شَاءَ عَفَا عَنْهُ، وَإِنْ شَاءَ عَاقَبَهُ.

 (رواه عبادة بن الصامت)

Улашиш
|
|
Нусха олиш

Икки нарса борки, уларнинг уқубати шу дунёдаёқ берилади. Биринчиси – бузғунчилик, боғийлик. Ик­кинчиси – ота-онага оқ бўлиш.

Ҳоким ривояти.

* بَابَانِ مُعَجَّلاَنِ عُقُوبَتُهُمَا فِي الدُّنْيَا، الْبَغْىُ وَالْعُقُوقُ.

 (رواه الحاكم)

Улашиш
|
|
Нусха олиш

Ризқ ва эҳтиёжларингизни талаб қилишни эрталабдан бажаринглар, чунки тонгда баракот ва муваффақият бордир.

Ҳазрат Ойша (розияллоҳу анҳо)дан. Ибн Адий ривояти.

* بَاكِرُوا فِي طَلَبِ الرِّزْقِ وَالْحوائجِ فَإِنَّ الْغُدُوَّ بَرَكَةٌ وَنَجَاحٌ.

 (رواه ابن عدي عن عائشة)

Улашиш
|
|
Нусха олиш

Жамловчи сўзлар билан юборилдим. Душманга узоқ масофадан қўрқинч солиш ила қувватландим. Мен ухлаётган эдим, ер хазиналари калитлари берилиб, қўлимга қўйилди.

Абу Ҳурайра (розияллоҳу анҳу)дан. Бухорий ва Муслим ривояти.

* بُعِثْتُ بِجَوَامِعِ الْكَلِمِ وَنُصِرْتُ بِالرُّعْبِ وَبَيْنَا أَنَا نَائِمٌ أُتِيتُ بِمَفَاتِيحِ خَزَائِنِ الأَرْضِ فَوُضِعَتْ فِي يَدِي.

 (رواه الشيخان عن أبي هريرة)

Улашиш
|
|
Нусха олиш

Ногаҳон бир ит қудуқ олдида айланиб юрар, чан­қоқлик эса уни ҳалок этишига оз қолган эди. Шу пайт Бани Исроилнинг фоҳишаларидан бири уни кўриб қолиб, маҳсисини ечди-да, унда сув олиб ҳалиги итни сув ила сийлади. Мана шу амали учун унинг гуноҳлари мағфират этилди.

Абу Ҳурайра (розияллоҳу анҳу)дан. Бухорий ва Муслим ривояти.

* بَيْنَمَا كَلْبٌ يُطِيفُ بِرَكِيَّةٍ، كَادَ يَقْتُلُهُ الْعَطَشُ، إِذْ رَأَتْهُ بَغِيٌّ مِنْ بَغَايَا بَنِي إِسْرَائِيلَ، فَنَزَعَتْ مُوقَهَا، فَسْتَقَتْ لَهُ بِهِ فَسَقَتْهُ فَغُفِرَ لَهَا.

 (رواه البخاري ومسلم عن أبي هريرة)

Улашиш
|
|
Нусха олиш

Овқатларингизни совутиб енглар, шунда барака бўлади.

Ибн Адий ривояти.

* بَرِّدُوا طَعَامَكُمْ يُبَارَكْ فِيهِ.

 (رواه ابن عدي)

Улашиш
|
|
Нусха олиш

Оталарингизга яхшилик қилинглар, шунда болаларингиз ҳам сизларга яхшилик қилишади. Аёлларга қарайверманг, шунда сизларнинг аёлингизга ҳам қаралмайди. Кимга узр айтилса-ю, у ўша узрни қабул этмаса, қиёмат куни ҳавзга тушмайди.

Жобир (розияллоҳу анҳу)дан. Ҳоким ривояти.

* بِرُّوا آبَاءَكُمْ تَبَرُّكُمْ أَبْنَاؤكُمْ، وَعِفُّوا عَنِ النِّسَاءِ تَعِفَّ نِسَاؤكُمْ وَمَنْ تنُصِّلَ إِلَيْهِ فَلَمْ يَقْبَلْ فَلَنْ يَرِدَ عَلَى الْحَوْضِ.

 (رواه الحاكم عن جابر)

Улашиш
|
|
Нусха олиш

Ислом беш нарса устига бино қилинган: «Ла илаҳа иллаллоҳу Муҳаммадур Росулуллоҳ» калимаси, намозни қоим қилиш, закот бериш, Байтуллоҳни ҳаж қилиш ва Рамазон рўзасини тутиш.

Ибн Умар (розияллоҳу анҳумо)дан. Бухорий ва Муслим ривояти.

* بُنِيَ الإسْلاَمُ عَلَى خَمْسٍ: شَهَادَةِ أَنْ لاَ إِلَهَ إِلاَّ اللهُ، وَأَنَّ مُحَمَّدًا رَسُولُ اللهِ، وَإِقَامِ الصَّلاَةِ. وَإِيتَاءِ الزَّكَاةِ. وَحَجِّ البيت. وَصَوْمِ رَمَضَانَ.

 (رواه البخاري ومسلم عن ابن عمر)

Улашиш
|
|
Нусха олиш

Бир киши йўлда кетаётган эди, ногаҳон йўл ус­тида тиконли шохни кўриб, уни четга суриб қўйди. Аллоҳ унинг бу қилган ишидан рози бўлиб, гуноҳларини мағфират қилди.

Ибн Умар (розияллоҳу анҳумо)дан. Бухорий ва Муслим ривояти.

* بَيْنَمَا رَجُلٌ يَمْشِي بِطَرِيقٍ، وَجَدَ غُصْنَ شَوْكٍ عَلَى الطَّرِيقِ فَأَخَذَهُ فَشَكَرَ اللهُ لَهُ فَغَفَرَ لَهُ.

 (رواه البخاري ومسلم عن ابن عمر)

Улашиш
|
|
Нусха олиш

Банда билан жаннат оралиғида еттита ғов бор. Унинг энг енгили ўлим ва энг оғири Аллоҳ ҳузурида туришдир, агар ўшанда мазлумлар золимларга осилиб олишса.

Бухорий ривояти.

* بَيْنَ الْعَبْدِ وَالْجَنَّةِ سَبْعُ عَقَبَاتٍ، أَهْوَنُهَا الْمَوْتُ، وَأَصْعَبُهَا الْوُقُوفُ بَيْنَ يَدَىِ اللهِ تَعَالَى، إِذَا تَعَلَّقَ الْمَظْلُومُونَ بِالظَّالِمِينَ.

 (رواه البخاري)

Улашиш
|
|
Нусха олиш

Бир киши йўлда кетаётганида, уни қаттиқ чан­қоқлик тутди. У бир қудуқни топиб, унга тушди-да сувдан ичди. Кейин чиқса, олдида бир ит чанқаганидан ти­лини чиқариб тупроқ намини ялаб турарди. Шунда у ўзига: «Мен чанқаганим каби, бу итни ҳам чанқоқ тутган», деди-да, қудуққа тушиб, сувга тўлдирган маҳсисини оғзида тишлаганича кўтарилиб, итни суғорди. Аллоҳ унинг бу қилган ишидан рози бўлиб, гуноҳини кечирди. Расу­луллоҳдан (соллаллоҳу алайҳи ва саллам) бу ҳақда сўралганида у зот: «Жигари нам бўлган ҳар бир тирик (мах­луққа яхшилик қилишда) ажр бор», дедилар.

Муслим ривояти.

* بَيْنَا ما رَجُلٌ بِطَرِيقٍ، اشْتَدَّ عَلَيْهِ الْعَطَشُ، فَوَجَدَ بِئْرًا، فَنَزَلَ فِيهَا، فَشَرِبَ مِنْهَا، ثُمَّ خَرَجَ، فَإِذَا هُوَ بكَلْب يَلْهَثُ، يَأْكُلُ الثَّرَى مِنَ الْعَطَشِ، فَقَالَ لَقَدْ بَلَغَ هَذَا الْكَلْبَ مِنَ الْعَطَشِ مِثْل الَّذِي بَلَغَ بِى فَنَزَلَ الْبِئْرَ فَمَلأ خُفَّهُ مَاءً، ثم أمسكه بفيه ثم رقي فَسَقَى الْكَلْبَ فَشَكَرَ اللهُ لَهُ فَغَفَرَ لَهُ، فَسُئِلَ النَّبِىُّ صلى الله عَلَيْهِ وسلم فَقَالَ فِي كُلِّ ذَاتِ كَبِدٍ رَطْبَةٍ أَجْرٌ.

 (رواه مسلم)

Улашиш
|
|
Нусха олиш

«Мен Каъбанинг деворларидан бири томонга ёнбошлаб ётганимда, бир келувчи менинг ҳузуримга келиб, бу ердан мана бу ергача кесиб, қалбимни чиқарди, ке­йин олтиндан бўлган ва имон ила тўлдирилган тоғора олиб келинди-да, қалбим зам-зам суви билан ювилди.

Кейин хачирдан кичик, эшакдан каттароқ оқ ҳайвон олиб келинди. У Буроқ деб аталар эди. Қадамини кўзи етган жойга қўярди. Унга ўтқазилдим. Жаброил (алайҳиссалом) мен билан борди, дунё осмонига чиқиб, унинг очилишини сўради. «Бу ким?» дейилган эди, «Жаб­роил», дедилар. «Сиз билан бирга ким?» дейилганида, «Муҳаммад!» дедилар. «У зот Пайғамбар этиб юборилдиларми?» де­йилганида, Жаброил (алайҳиссалом): «Ҳа», дедилар. «Хуш келибдилар, бу келган киши мунча ҳам яхши», дейилди. У ер очилиб (мақсад қилинган маконга) етиб борсам, ўша жойда Одам (алайҳиссалом) турибдилар. Жаброил (алайҳиссалом): «Бу отанг Одамдир», деб у зотга салом бердилар. Мен ҳам у зотга салом берган эдим, менга жавоб қайтардилар ва «Солиҳ пайғамбар, солиҳ фарзанд хуш келибди», дедилар. Сўнгра мен яна кўтарилдим, иккинчи осмонга олиб борилдим ва у ерни очилиши талаб қилинди. «Бу ким?» дейилган эди, «Жаброил», дедилар. «Сиз билан бирга ким?» дейилган эди, «Муҳаммад!» дедилар. «У Пайғамбар этиб юборилдими?» дейилганида, Жаброил: «Ҳа», дедилар. «Бу келувчи мунча ҳам яхши», дейилиб, у ер очилди. Етиб борганимда, Яҳё ва Исо (алайҳимуссалом) туришган экан. Икковлари холаваччалардир. Жаброил (алайҳиссалом): «Бу Яҳё ва Исодир», деб икковларига салом бердилар. Мен ҳам салом берган эдим, икковлари алик олиб: «Солиҳ бирордар ва солиҳ пайғамбар хуш келибди», деб айтишди. Кейин мени учинчи осмонга кўтариб, у ер очилишини талаб қилдилар. «Бу ким?» де­йилган эди, «Жаброил», дедилар. «Сен билан бирга ким?» дейилган эди, «Муҳаммад!» дедилар. У Пайғамбар этиб юборилдими?», дейилганида, Жаброил: «Ҳа», дедилар. «Хуш келибди, бу келувчи мунча ҳам яхши», деб эшик очилди. Етиб борсам, Юсуф (алайҳиссалом) эканлар. Жаброил (алайҳиссалом): «Бу Юсуфдир», деб, унга салом бергандилар, у зот алик олиб: «Солиҳ биродар ва солиҳ пайғамбар хуш келибди», дедилар. Кейин мени кўтариб, тўртинчи осмонга бордилар-да, у ер очилишини талаб қилдилар. «Бу ким?» де­йилди, «Жаброил» дедилар. «Сен билан бирга ким?» дейилди. Жаброил (алайҳиссалом): «Муҳаммад!», дедилар. «У пайғамбар этиб юборилдими?» дейилганида, Жаброил (алайҳиссалом): «Ҳа», дедилар. «Хуш келибди, бу келувчи киши мунча ҳам яхши», деб у ер очилди. Қачонки етиб борсам, Идрис (алайҳиссалом) эканлар. Жаброил (алайҳиссалом): «Бу Идрисдир», деб у зотга салом бердилар. Мен ҳам салом берган эдим, алик олдилар-да, кейин: «Солиҳ биродар ва солиҳ пайғамбар хуш келибди», дедилар. Сўнгра мени кўтариб, бешинчи осмонга бордилар-да, у ернинг очилишини талаб қилдилар. «Бу ким?» дейилди. Жаброил (алайҳиссалом): «Муҳаммад», дедилар. «У пайғамбар этиб юборилдими?», дейилганида, Жаброил (алайҳиссалом): «Ҳа», дедилар. «Хуш келибди, бу келувчи киши мунча ҳам яхши», дейилди. Қачонки етиб борсам, Ҳорун эканлар. Жаброил (алайҳиссалом): «Бу Ҳорундир», деб у зотга салом бердилар. Мен ҳам у зотга салом берган эдим, менинг саломимга алик олдилар. Кейин Ҳорун: «Солиҳ биродар  ва солиҳ пайғамбар хуш келибди», дедилар. Расулуллоҳ (соллаллоҳу алайҳи ва саллам): «Сўнгра мени олтинчи осмонга олиб чиқиб, у ер очилишини талаб қилдилар. «Бу ким?» дейилган эди, «Жаброил», дедилар. «Сиз билан бир­га ким?» Жаброил (алайҳиссалом): «Муҳаммад», дедилар. «У пайғамбар этиб юборилдими?» дейилса, Жаброил (алайҳиссалом): «Ҳа», дедилар. «Хуш келибди! Бу келувчи киши мунча ҳам яхши», дейилди. Қачонки етиб борсам, Мусо (алайҳиссалом) эканлар. Жаброил (алайҳиссалом): «Бу Мусодир», деб у зотга салом бердилар. Мен ҳам салом берган эдим, саломимга алик олдилар-да, кейин: «Солиҳ биродар ва солиҳ пайғамбар хуш келибди», дедилар.

У ердан узоқлашганимда, Мусо (алайҳиссалом) йиғ­ладилар. Шунда у зотга «Нима учун йиғлаяпсиз?» де­йилганида, у зот: «Йиғлайман-да,  чунки мендан кейин бир йигит пайғамбар этиб юборилибди. Унинг уммати менинг умматимдан кўра кўпроқ жаннатга киради», де­дилар. Сўнгра мени еттинчи осмонга кўтариб, у ерни очишларини талаб қилдилар. «Бу ким?» дейилган эди, «Жаброил», дедилар. «Сиз билан бирга ким?» дейилган эди, Жаброил (алайҳиссалом): «Муҳаммад», дедилар. «У пайғамбар этиб юборилдими?» дейилган эди, Жаброил (алайҳиссалом): «Ҳа», дедилар. «Хуш келибди! Бу келувчи киши мунча ҳам яхши» дейилди. Қачонки мен етиб борсам, у зот Ибро­ҳим (алайҳиссалом) эканлар. Жабро­ил (алайҳиссалом): «Бу отанг Иброҳимдир, у зотга салом бер!», дедилар. Мен у зотга салом берган эдим, саломимга алик олдилар ҳамда «Солиҳ ўғил ва солиҳ пайғамбар хуш келибди», деб айтдилар. Сўнгра «Сидратул мунтаҳо»га кўтарилдик. У сидр дарахти бўлиб, меваси ҳажар қабиласи кўзаларига, барглари эса филнинг қулоғига ўхшайди. Жаброил (алайҳиссалом): «Бу сидратул мунтаҳо бўлиб, унинг атрофида тўртта дарё бордир. Иккиси ботиний ва иккиси зоҳирийдир», дедилар. Мен: «Ё Жаброил, бу иккиси нима?» десам, у зот: «Ботинийси жаннатдаги икки дарё, зоҳирийси Нил ва Фурот дарёларидир», дедилар. Кейин Байтул маъмурга кўтарилдик. Мен: «Эй Жаброил, бу нима?» десам, Жаброил (алайҳиссалом): «Бу Байтул маъмур бўлиб, ҳар куни у ерга етмиш минг фаришта киради. Агар у ердан чиқишса, қайтиб кириша олмайди», дедилар. Кейин бир идишда ароқ, бир идишда сут ва бир идишда асал олиб келинди. Мен сутни олдим. Шун­да Жаброил: «У сут фитратдир. Сиз ва умматингиз (соф) фит­ратдадир», дедилар.

Кейин менга ҳар куни эллик маҳал намоз ўқиш фарз қилинди. Қайтаётганимда Мусо (алайҳиссалом) олдила­ридан ўтдим. У зот: «Нималарни бажаришга буюрилдингиз?» деганларида, мен: «Ҳар куни эллик маҳал намоз ўқишга буюрилдим», дедим. Мусо (алайҳиссалом): «Ал­батта, умматингиз ҳар куни эллик маҳал намоз ўқишга қодир эмас. Аллоҳга қасамки, мен бу нарсани сиздан олдин одамларда тажриба қилиб кўрганман, Раббингиз ҳузурига қайтиб, умматингиз учун енгиллатишни сў­ранг», дедилар. Мен қайтиб борган эдим, ўн маҳали олиб таш­ланди. Мусо (алайҳиссалом) ҳузурларига қайтиб келган эдим. Мусо (алайҳиссалом) худди юқоридаги сўзни айт­дилар. Мен яна Раббим ҳузурига борган эдим, яна ўн маҳали олиб ташланди. Мусо (алайҳиссалом) ҳузурларига яна қайтиб келган эдим, худди юқоридаги сўзни айтдилар. Мен яна Раббим ҳузурига борган эдим, яна ўн маҳалини олиб ташлади. Мен ҳар куни ўн маҳал намоз ўқишга буюрилдим. Мусо (алайҳиссалом) худди юқоридаги сўзни айтдилар. Мен Раббим ҳузурига борган эдим, ҳар куни беш маҳал намоз ўқишга буюрилдим. Мусо (алайҳиссалом) олдиларига қайтиб келган эдим, у зот: «Нимага буюрилдинг?» дедилар. Мен: «Ҳар куни беш маҳал намоз ўқишга буюрилдим», дедим. Шунда Мусо (алайҳиссалом): «Албатта, умматинг ҳар куни беш маҳал намоз ўқишга қодир бўла олмайди. Мен буни сендан олдинги одамлар устида тажриба қилиб кўрган­ман. Бани Исроил устида эса қаттиқ муолажа қилиб кўрганман. Шунинг учун Раббинг ҳузурига боргин-да, умматинг учун енгиллик қилишини сўрагин, дедилар. Мен Раббимдан шунчасини сўрадим, энди сўрашга ҳаё қиламан, деб шунга рози бўлиб, бўйин эгаман, дедим. Қачонки у ерни тарк қилганимда бир жарчи: «Фарзим­ни ижро қилиб, бандаларимдан оғирликни енгил этдим», деб нидо қилди.

Молик ибн Саъсаъа (розияллоҳу анҳу)дан. Бухорий ва Муслим ривояти.

* بَيْنَمَا أَنَا فِي الْحَطِيمِ مُضْطَجِعًا، إِذْ أَتَانِي آتٍ، فَقَدَّ مَا بَيْنَ هَذِهِ إِلَى هَذِهِ فَاسْتَخْرَجَ قَلْبِي، ثُمَّ أُتِيتُ بِطَسْتٍ مِنْ ذَهَبٍ، مَمْلُوءَةٍ إِيمَانًا فَغُسِلَ قَلْبِي بِمَاءِ زَمْزَمَ، ثُمَّ حُشِيَ ثُمَّ أُعِيدَ، ثُمَّ أُتِيتُ بِدَابَّةٍ دُونَ الْبَغْلِ، وَفَوْقَ الْحِمَارِ، أَبْيَضَ «يُقَالَ لَهُ  الْبُرَاقُ، يَضَعُ خَطْوَهُ عِنْدَ أَقْصَى طَرْفِهِ، فَحُمِلْتُ عَلَيْهِ، فَانْطَلَقَ بِي جِبْرِيلُ، حَتَّى أَتَى السَّمَاءَ الدُّنْيَا فَاسْتَفْتَحَ، فَقِيلَ مَنْ هَذَا؟ قَالَ جِبْرِيلُ: قِيلَ: وَمَنْ مَعَكَ؟ قَالَ مُحَمَّدٌ قِيلَ وَقَدْ أُرْسِلَ إِلَيْهِ؟ قَالَ: نَعَمْ، قِيلَ مَرْحَبًا بِهِ، فَنِعْمَ الْمَجِيءُ جَاءَ، فَفُتِحَ فَلَمَّا خَلَصْتُ، فَإِذَا فِيهَا آدَمُ: فَقَالَ: هَذَا أَبُوكَ آدَمُ، فَسَلِّمْ عَلَيْهِ، فَسَلَّمْتُ عَلَيْهِ فَرَدَّ السَّلاَمَ، ثُمَّ قَالَ: مَرْحَبًا بِالنَّبِىِّ الصَّالِحِ وَالإبْنِ الصَّالِحِ ثُمَّ صَعِدَ بِي حَتَّى أَتَى السَّمَاءَ الثَّانِيَةَ، فَاسْتَفْتَحَ: فَقِيلَ مَنْ هَذَا، قَالَ جِبْرِيلُ، قِيلَ: وَمَنْ مَعَكَ. قَالَ مُحَمَّدٌ، قِيلَ: وَقَدْ أُرْسِلَ إِلَيْهِ قَالَ نَعَمْ، قِيلَ: مَرْحَبًا بِهِ، فَنِعْمَ الْمَجِيءُ جَاءَ فَفُتِحَ. فَلَمَّا خَلَصْتُ إِذَا «يَحْيَى وَعِيسَى» وَهُمَا ابْنَا الْخَالَةِ قَالَ: هَذَا يَحْيَى وَعِيسَى، فَسَلِّمْ عَلَيْهِمَا فَسَلَّمْتُ فَرَدَّا ثُمَّ قَالاَ: مَرْحَبًا بِالأَخِ الصَّالِحِ وَالنَّبِيِّ الصَّالِحِ - ثُمَّ صَعِدَ بِي إِلَى السَّمَاءِ الثَّالِثَةِ فَاسْتَفْتَحَ قِيلَ مَنْ هَذَا؟ قَالَ جِبْرِيلُ، قِيلَ: وَمَنْ مَعَكَ. قَالَ مُحَمَّدٌ، قِيلَ: وَقَدْ أُرْسِلَ إِلَيْهِ؟ قَالَ نَعَمْ، قِيلَ: مَرْحَبًا بِهِ، فَنِعْمَ الْمَجِيءُ جَاءَ فَفُتِحَ، فَلَمَّا خَلَصْتُ إِذَا «يُوسُفُ» قَالَ: هَذَا يُوسُفُ فَسَلِّمْ عَلَيْهِ فَسَلَّمْتُ عَلَيْهِ فَرَدَّ، ثُمَّ قَالَ، مَرْحَبًا بِالأَخِ الصَّالِحِ وَالنَّبِيِّ الصَّالِحِ - ثُمَّ صَعِدَ بِي، حَتَّى أَتَى السَّمَاءَ الرَّابِعَةَ فَاسْتَفْتَحَ، قِيلَ: مَنْ هَذَا؟ قَالَ جِبْرِيلُ قِيلَ: وَمَنْ مَعَكَ؟ قَالَ مُحَمَّدٌ قِيلَ: وَقَدْ أُرْسِلَ إِلَيْهِ! قَالَ نَعَمْ، قِيلَ مَرْحَبًا بِهِ فَنِعْمَ الْمَجِيءُ جَاءَ فَفُتِحَ، فَلَمَّا خَلَصْتُ إِذا «إِدْرِيسَ» قَالَ هَذَا إِدْرِيسُ، فَسَلِّمْ عَلَيْهِ، فَسَلَّمْتُ عَلَيْهِ فَرَدَّ ثُمَّ قَالَ مَرْحَبًا بِالأَخِ الصَّالِحِ وَالنَّبِيِّ الصَّالِحِ - ثُمَّ صَعِدَ بِي إلى السَّمَاء الْخَامِسَة، فَاسْتَفْتَحَ قِيلَ مَنْ هَذَا؟ قَالَ جِبْرِيلُ: قِيلَ وَمَنْ مَعَكَ؟ قَالَ مُحَمَّدٌ، قِيلَ: وَقَدْ أُرْسِلَ إِلَيْهِ؟ قَالَ نَعَمْ: قِيلَ مَرْحَبًا بِهِ فَنِعْمَ الْمَجِيءُ جَاءَ فَلَمَّا خَلَصْتُ إِذَا (هَارُونُ) قَالَ هَذَا هَارُونُ فَسَلِّمْ عَلَيْهِ، فَسَلَّمْتُ عَلَيْهِ فَرَدَّ علي السلام ثُمَّ قَالَ: مَرْحَبًا بِالأَخِ الصَّالِحِ وَالنَّبِيِّ الصَّالِحِ - ثُمَّ صَعِدَ بِي إلَى السَّمَاء السَّادِسَة، فَاسْتَفْتَحَ: قِيلَ مَنْ هَذَا؟ قَالَ جِبْرِيلُ: قِيلَ مَنْ مَعَكَ قَالَ مُحَمَّدٌ: قِيلَ وَقَدْ أُرْسِلَ إِلَيْهِ؟ قَالَ نَعَمْ: قَالَ مَرْحَبًا بِهِ، فَنِعْمَ الْمَجِيءُ جَاءَ، فَلَمَّا خَلَصْتُ إِذَا (مُوسَى) قَالَ هَذَا مُوسَى فَسَلِّمْ عَلَيْهِ فَسَلَّمْتُ عَلَيْهِ فَرَدَّ عَلَىَّ السَّلاَمَ، ثُمَّ قَالَ مَرْحَبًا بِالأَخِ الصَّالِحِ وَالنَّبِيِّ الصَّالِحِ.

فَلَمَّا تَجَاوَزْتُ بَكَى، قِيلَ لَهُ مَا يُبْكِيكَ؟ قَالَ أَبْكِي ِلأَنَّ غُلاَمًا بُعِثَ بَعْدِي يَدْخُلُ الْجَنَّةَ مِنْ أُمَّتِهِ أَكْثَرُ مِمَّنْ يَدْخُلُ مِنْ أُمَّتِي، ثُمَّ صَعِدَ بِي إِلَى السَّمَاءِ السَّابِعَةِ، فَاسْتَفْتَحَ، قِيلَ مَنْ هَذَا قَالَ جِبْرِيلُ: قِيلَ وَمَنْ مَعَكَ؟ قَالَ مُحَمَّدٌ: قِيلَ: وَقَدْ بُعِثَ إِلَيْهِ؟ قَالَ نَعَمْ قيلَ مَرْحَبًا بِهِ فَنِعْمَ الْمَجِيءُ جَاءَ فَلَمَّا خَلَصْتُ إِذَا (إِبْرَاهِيمُ) قَالَ: هَذَا أَبُوكَ فَسَلِّمْ عَلَيْهِ، فَسَلَّمْتُ عَلَيْهِ، فَرَدَّ السَّلاَمَ، فقَالَ مَرْحَبًا بِالابْنِ الصَّالِحِ وَالنَّبِيِّ الصَّالِحِ، ثُمَّ رُفِعَتْ لِى سِدْرَةُ الْمُنْتَهَى، فَإِذَا نَبْقُهَا مِثْلُ قِلاَلِ هَجَرَ، وَإِذَا وَرَقُهَا مِثْلُ آذَانِ الْفِيَلَةِ، قَالَ: هَذِهِ سِدْرَةُ الْمُنْتَهَى وَإِذَا أَرْبَعَةُ أَنْهَارٍ، نَهْرَانِ بَاطِنَانِ، وَنَهْرَانِ ظَاهِرَانِ، قُلْتُ: مَا هَذَانِ يَا جِبْرِيلُ؟ قَالَ: أَمَّا الْبَاطِنَانِ فَنَهْرَانِ فِي الْجَنَّةِ، وَأَمَّا الظَّاهِرَانِ فَالنِّيلُ وَالْفُرَاتُ، ثُمَّ رُفِعَ لِيَ الْبَيْتُ الْمَعْمُورُ، فَقُلْتُ يَا جِبْرِيلُ مَاهَذَا؟ قَال: هَذَا الْبَيْت الْمَعْمُورُ، يَدْخُلُه كُلَّ يَوْمٍ سَبْعُونَ أَلفَ مَلَكٍ، إذا خَرَجُوا مِنْهُ لَمْ يَعُودُوا إِلَيْهِ ثُمَّ أُتِيتُ بِإِنَاءٍ مِنْ خَمْرٍ وَإِنَاءٍ مِنْ لَبَنٍ، وَإِنَاءٍ مِنْ عَسَلٍ، فَأَخَذْتُ اللَّبَنَ، فَقَالَ: هِيَ الْفِطْرَةُ الَّتِي أَنْتَ عَلَيْهَا وَأُمَّتُكَ.

ثُمَّ فُرِضَ عَلَيَّ خَمْسُونَ صَلاَةً كُلَّ يَوْمٍ فَرَجَعْتُ فَمَرَرْتُ عَلَى مُوسَى، فَقَالَ: بِمَ أُمِرْتَ؟ قُلْتُ: أُمِرْتُ بِخَمْسِينَ صَلاَةً كُلَّ يَوْمٍ، قَالَ: إِنَّ أُمَّتَكَ لاَ تَسْتَطِيعُ خَمْسِينَ صَلاَةً كُلَّ يَوْمٍ، وَإِنِّي وَاللهِ قَدْ جَرَّبْتُ النَّاسَ قَبْلَكَ، وَعَالَجْتُ بَنِي إِسْرَائِيلَ أَشَدَّ الْمُعَالَجَةِ، فَارْجِعْ إِلَى رَبِّكَ، فَاسْأَلْهُ التَّخْفِيفَ لأُمَّتِكَ فَرَجَعْتُ فَوَضَعَ عَنِّي عَشْرًا. فَرَجَعْتُ إِلَى مُوسَى فَقَالَ مِثْلَهُ، فَرَجَعْتُ فَوَضَعَ عَنِّي عَشْرًا فَرَجَعْتُ إِلَى مُوسَى، فَقَالَ مِثْلَهُ، فَرَجَعْتُ فَوَضَعَ عَنِّي عَشْرًا، فَأُمِرْتُ بِعَشْرِ صَلَوَاتٍ كُلَّ يَوْمٍ فَقَالَ مِثْلَهُ، فَرَجَعْتُ فَأُمِرْتُ بِخَمْسِ صَلَوَاتٍ كُلَّ يَوْمٍ، فَرَجَعْتُ إِلَى مُوسَى، فَقَالَ بِمَ أُمِرْتَ؟ قُلْتُ أُمِرْتُ بِخَمْسِ صَلَوَاتٍ كُلَّ يَوْمٍ، قَالَ: إِنَّ أُمَّتَكَ لاَ تَسْتَطِيعُ خَمْسَ صَلَوَاتٍ كُلَّ يَوْمٍ، وَإِنِّي قَدْ جَرَّبْتُ النَّاسَ قَبْلَكَ، وَعَالَجْتُ بَنِي إِسْرَائِيلَ أَشَدَّ الْمُعَالَجَةِ، فَارْجِعْ إِلَى رَبِّكَ، فَاسْأَلْهُ التَّخْفِيفَ لأُمَّتِكَ، قُلْتُ سَأَلْتُ رَبِّي حَتَّى اسْتَحْيَيْتُ مِنْهُ، وَلَكِنْ أَرْضَى وَأُسَلِّمُ فَلَمَّا جَاوَزْتُ، نَادَاني مُنَادٍ. أَمْضَيْتُ فَرِيضَتِي، وَخَفَّفْتُ عَنْ عِبَادِي.

 (رواه البخاري ومسلم عن مالك بن صعصعة)

Улашиш
|
|
Нусха олиш

Икки савдолашганлар модомики ажралишмаса, уни бузиш ёки бузмасликка ихтиёрлари бордир. Агар икковлари ўша савдода ростгўй бўлиб, унинг айбини баён этса, икковларининг савдоларида барака ато қилинади. Борди-ю, айбини беркитиб, ёлғон гапиришса, икковларининг савдолари баракаси кетказилади.

Бухорий ривояти.

* الْبَيِّعَانِ بِالْخِيَارِ مَا لَمْ يَتَفَرَّقَا، فَإِنْ صَدَقَا وَبَيَّنَا، بُورِكَ لَهُمَا فِي بَيْعِهِمَا، وَإِنْ كَتَمَا وَكَذَبَا، مُحِقَتْ بَرَكَةُ بَيْعِهِمَا.

 (رواه البخاري)

Улашиш
|
|
Нусха олиш

Бойлар таклиф қилиниб, камбағаллар тарк этиладиган тўйдаги таом мунчалар ҳам ёмон таом. Кимки чақириқни тарк қилса, Аллоҳ ва Расулига осий бўлибди.

Бухорий ва Муслим ривояти.

* بِئْسَ الطَّعَام طَعَامُ الْوَلِيمَةِ، يُدْعَى لَهَا الأَغْنِيَاء، وَيُتْرَكُ الْفُقَرَاءُ، وَمَنْ تَرَكَ الدَّعْوَةَ فَقَدْ عَصَى اللهَ وَرَسُولَهُ.

 (رواه الشيخان)

Улашиш
|
|
Нусха олиш

Яхшилик ҳусни хулқдир. Гуноҳ эса қалбингда ғаш­лик пайдо қилиб, одамлар ундан хабардор бўлиши­ни ёмон кўрган нарсангдир.

Муслим ривояти.

* الْبِرُّ حُسْنُ الْخُلُقِ وَالإِثْمُ مَا حَاكَ فِي صَدْرِكَ، وَكَرِهْتَ أَنْ يَطَّلِعَ عَلَيْهِ النَّاسُ.

 (رواه مسلم)

Улашиш
|
|
Нусха олиш

Кимнинг ҳузурида зикр қилинсам-у, менга салавот айтмаса, у бахилдир.

Аҳмад ривояти.

* الْبَخِيلُ مَنْ ذُكِرْتُ عِنْدَهُ ولَمْ يُصَلِّ عَلَيَّ.

 (رواه أحمد)

Улашиш
|
|
Нусха олиш

 Яхшилик йўқ бўлиб кетмайди. Гуноҳ унутил­м­айди. Ҳисоб-китоб қилувчи ўлмайди. Хоҳлаган нар­санг­га амал қил,  қилмишингга яраша жазо оласан.

Бай­ҳақий ривояти.

* البِرُّ لاَ يَبْلَى، وَالذَّنْبُ لاَ يُنْسَى، وَالدَّيَّانُ لاَ يَمُوتُ، اعْمَلْ مَا شِئْتَ كَمَا تَدِينُ تُدَانُ.

 (رَوَاهُ البَيْهَقِيُّ)

Улашиш
|
|
Нусха олиш

Бало гапга боғлаб қўйилгандир. Агар киши «ит эмган», деб бир кишини айбласа, ўзи ўшани эмади.

Ибн Масъуд (розияллоҳу анҳу)дан. Хатиб ривояти.

* البَلاَءُ مُوَكّلُ بِالْمَنْطِقِ فَلَوْ أَنَّ رَجُلاً عَيَّرَ رَجُلاً بِرَضَاعِ كَلْبَةٍ لَرضَعَهَا.

 (رواه الخطيب عن ابن مسعود)

Улашиш
|
|
Нусха олиш

Шаҳарлар Аллоҳнинг шаҳарларидир. Бандалар Аллоҳ­нинг бандаларидир. Қаерда бўлсанг ҳам, яхшиликка етишдингми, уни қоим қил. Зубайр (розияллоҳу анҳу)дан.

 Аҳмад ривояти.

* الْبِلاَدُ بِلاَدُ اللهِ، وَالْعِبَادُ عِبَادُ اللهِ، فَحَيْثُمَا أَصَبْتَ خَيْرًا فَأَقِمْ.

(رواه أحمد عن الزبير)

Улашиш
|
|
Нусха олиш

Даъво қилувчидан далил-исбот, инкор этувчидан қасам талаб этилади.

Жамоат ривояти.

* الْبَيِّنَةُ عَلَى الْمُدَّعِى، وَالْيَمِينُ عَلى مَنْ أَنْكَرَ.

 (رواه الجماعة)

Улашиш
|
|
Нусха олиш

Барака отларнинг пешоналаридадир.

Анас (розияллоҳу анҳу)дан. Бухорий ва Муслим ривояти.

* الْبَرَكَةُ فِي نَوَاصِى الْخَيْلِ.

 (رواه البخاري ومسلم عن أنس)

Улашиш
|
|
Нусха олиш

Масжидга тупуриш хатодир. Унинг каффорати эса уни даф қилишдир.

Бухорий ва Муслим ривояти.

* الْبُصَاقُ فِي الْمَسْجِدِ خَطِيئَةٌ، وَكَفَّارَتُهَا دَفْنُهَا.

 (رواه الشيخان)

Улашиш
|
|
Нусха олиш