228-ҳадис

Оиша розияллоҳу анҳодан ривоят қилинади:

«Видолашув ҳажида Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам билан бирга йўлга чиқдик ва умра учун эҳром боғладик. Кейин Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Кимнинг ҳадийси* бўлса, ҳаж ва умра учун эҳром боғласин, сўнг ҳар иккисидан эҳромдан чиқмагунича эҳромни ечмасин», дедилар. Маккага ҳайзли ҳолда кириб келдим. На Байтни, на Сафо-Марвани тавоф қила олмай, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламга шикоят қилдим. Шунда у зот: «Сочингни ёйиб юбор, тараниб ол. Ҳаж учун эҳром боғлагин-да, умрани қўйиб тур», дедилар. Мен шундай қилдим. Ҳажни адо этиб бўлганимизда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам мени Абдурраҳмон ибн Абу Бакр билан бирга Танъимга жўнатдилар. Шунда умра қилиб олдим. У зот: «Бу умрангнинг ўрнига», дедилар. Умра учун эҳром боғлаганлар Байтни ва Сафо-Марвани тавоф қилиб, сўнгра эҳромдан чиқишди. Кейин Минодан қайтганларида ҳаж учун яна бир бор тавоф қилишди. Ҳаж ва умрани жам қилганлар эса бир мартагина тавоф қилишди».

Имом Бухорий, Муслим, Термизий, Насаий, Абу Довуд ва Ибн Можа ривоят қилишган.

* Ҳадий – ҳадя, совға дегани бўлиб, истилоҳда Байтуллоҳга ҳадя ўлароқ, ҳаж ёки умра қилувчи ҳарам ҳудудида сўйиш учун олиб келган қурбонлик. Одатда, туя, қорамол, қўй ёки эчкилар ҳадий бўлади.

Изоҳ: Бир гуруҳ фуқаҳолар ушбу ҳадисдан «қирон ҳажи учун бир марта саъй қилиш кифоя» деган ҳукмни олганлар. Аммо бошқа бир гуруҳ, жумладан, ҳанафий мазҳаби уламолари қирон ҳажида ҳаж учун алоҳида, умра учун алоҳида саъй қилиш лозим, дейдилар.

Ҳаж уч турли бўлади:

  1. «Тaмaттуъ» сўзи «баҳраланиш», «фoйдaлaниш» мaънoлapини aнглaтaди. Таматтуъ ҳажнинг турларидан бири бўлиб, унда аввaл умpaни бажариб олиб, эҳромдан чиққач, ҳаж вaқтигaчa эҳром ҳapoм қилгaн нapcaлapдaн тaмaттуъ қилиб, яъни баҳраланиб юpиб, ҳаж кунлари кeлгaндa янa эҳромгa киpиб, ҳаж адо этилади. Тaмaттуъ ҳажи ҳаж oйлapидa четдaн кeлиб ҳaж қилaдигaнлapгa жоиздир. Maккaдa яшoвчилapгa ҳaмдa Maккaгa ҳaж oйлapидaн aввaл кeлиб, ҳaж мaвcумини кутиб туpгaнлapгa жoиз эмac.
  2. Қирон – ҳаж ойларида ҳаж ва умрани бирга ният қилиб эҳром боғлашдир. «Қиpoн» cўзи «яқинлик», «қўшилиш» мaънoлapини aнглaтaди. Умpaга яқинлaштиpиб, унга қўшиб қилингaн ҳaж «қиpoн ҳажи» дeйилaди. Бунда орада эҳромдан чиқилмайди.
  3. «Ифрод» сўзи «ёлғизлатиш», «битта-битта қилиш» деган маъноларни билдиради. Ифрод ҳажда фақат ҳаж қилишни ният қилиб эҳром боғланади.

228 - عَنْ عَائِشَةَ رَضِيَ اللهُ عَنْهَا، أَنَّهَا قَالَتْ: خَرَجْنَا مَعَ رَسُولِ اللهِ صلى الله عليه وسلم عَامَ حَجَّةِ الْوَدَاعِ، فَأَهْلَلْنَا بِعُمْرَةٍ، ثُمَّ قَالَ رَسُولُ اللهِ صلى الله عليه وسلم: «مَنْ كَانَ مَعَهُ هَدْيٌ، فَلْيُهِلَّ بِالْحَجِّ مَعَ الْعُمْرَةِ، ثُمَّ لَا يَحِلَّ، حَتَّى يَحِلَّ مِنْهُمَا جَمِيعًا»، قَالَتْ: فَقَدِمْتُ مَكَّةَ وَأَنَا حَائِضٌ، لَمْ أَطُفْ بِالْبَيْتِ، وَلَا بَيْنَ الصَّفَا وَالْمَرْوَةِ، فَشَكَوْتُ ذَلِكَ إِلَى رَسُولِ اللهِ صلى الله عليه وسلم، فَقَالَ: «انْقُضِي رَأْسَكِ، وَامْتَشِطِي، وَأَهِلِّي بِالْحَجِّ، وَدَعِي الْعُمْرَةَ»، قَالَتْ: فَفَعَلْتُ، فَلَمَّا قَضَيْنَا الْحَجَّ أَرْسَلَنِي رَسُولُ اللهِ صلى الله عليه وسلم مَعَ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ أَبِي بَكْرٍ إِلَى التَّنْعِيمِ، فَاعْتَمَرْتُ، فَقَالَ: «هَذِهِ مَكَانُ عُمْرَتِكِ»، فَطَافَ الَّذِينَ أَهَلُّوا بِالْعُمْرَةِ بِالْبَيْتِ وَبِالصَّفَا وَالْمَرْوَةِ، ثُمَّ حَلُّوا، ثُمَّ طَافُوا طَوَافًا آخَرَ بَعْدَ أَنْ رَجَعُوا مِنْ مِنًى لِحَجِّهِمْ، وَأَمَّا الَّذِينَ كَانُوا جَمَعُوا الْحَجَّ وَالْعُمْرَةَ، فَإِنَّمَا طَافُوا طَوَافًا وَاحِدًا.

[خ 294، م 1211، ت 820، س 242، د 1750، جه 2963].

Улашиш
|
|
Нусха олиш