Жобир ибн Абдуллоҳ розияллоҳу анҳумодан ривоят қилинади:
«Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам шундай дедилар: «Қайси бир кишига ўзи ва зурриёти учун умро берилса, у берилган кишиники бўлади, берган одамга қайтмайди, чунки у мерос бўлиб қоладиган совға берган».
Имом Бухорий, Муслим, Термизий, Насаий, Абу Довуд ва Ибн Можа ривоят қилишган.
309 - عَنْ جَابِرِ بْنِ عَبْدِ اللهِ، أَنَّ رَسُولَ اللهِ صلى الله عليه وسلم قَالَ: «أَيُّمَا رَجُلٍ أُعْمِرَ عُمْرَى لَهُ وَلِعَقِبِهِ، فَإِنَّهَا لِلَّذِي أُعْطِيَهَا، لَا تَرْجِعُ إِلَى الَّذِي أَعْطَاهَا، لِأَنَّهُ أَعْطَى عَطَاءً وَقَعَتْ فِيهِ الْمَوَارِيثُ».
[خ 2625، م 1625، ت 1350، س 1735، د 3550، جه 2380].
Жобир ибн Абдуллоҳ розияллоҳу анҳумо айтади:
«Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Умро ҳиба берилган кишиникидир», дедилар».
Имом Бухорий, Муслим, Термизий, Насаий, Абу Довуд ва Ибн Можа ривоят қилишган.
Изоҳ: «Умро» – умрбодга берилган нарса дегани. Истилоҳда умро деб кўчмас мулкни бировга бир умрга ҳиба қилишга айтилади.
310 - عَنْ جَابِرِ بْنِ عَبْدِ اللهِ، يَقُولُ: قَالَ رَسُولُ اللهِ صلى الله عليه وسلم: «الْعُمْرَى لِمَنْ وُهِبَتْ لَهُ».
[خ 2625، م 1625، ت 1350، س 1735، د 3550، جه 2380].
Жобир ибн Абдуллоҳ розияллоҳу анҳумодан ривоят қилинади:
«Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Умро (берилган одам ва унинг меросхўрлари мулкига) ўтади», дедилар».
Имом Бухорий, Муслим, Термизий, Насаий, Абу Довуд ва Ибн Можа ривоят қилишган.
311 - عَنْ جَابِرِ بْنِ عَبْدِ اللهِ، عَنِ النَّبِيِّ صلى الله عليه وسلم قَالَ: «الْعُمْرَى جَائِزَةٌ».
[خ 2625، م 1625، ت 1350، س 1735، د 3550، جه 2380].
Ибн Аббос розияллоҳу анҳумодан ривоят қилинади:
«Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам шундай дедилар: «Ўз садақасини қайтариб оладиган киши худди қайт қилиб, кейин қусуғига қайтиб, уни ейдиган ит кабидир».
Имом Бухорий, Муслим, Термизий, Насаий, Абу Довуд ва Ибн Можа ривоят қилишган.
312 - عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ: أَنَّ النَّبِيَّ صلى الله عليه وسلم قَالَ: «مَثَلُ الَّذِي يَرْجِعُ فِي صَدَقَتِهِ، كَمَثَلِ الْكَلْبِ يَقِيءُ، ثُمَّ يَعُودُ فِي قَيْئِهِ فَيَأْكُلُهُ».
[خ 2589، م 1622، ت 1298، س 3690، د 3538، جه 2377].
Умар ибн Хаттоб розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:
«Аллоҳ йўлида бир (кишига) зотдор от бердим. Эгаси уни увол қилди. У уни арзонга сотиб юборади деб ўйлаб, буни Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламдан сўраган эдим, у зот: «Уни сотиб олма, садақангни қайтариб олма. Чунки садақасини қайтиб олган – қусуғини қайтиб оладиган ит кабидир», дедилар».
Имом Бухорий, Муслим, Термизий, Насаий, Абу Довуд ва Ибн Можа ривоят қилишган.
313 - عَنْ عُمَرَ بْنَ الْخَطَّابِ، قَالَ: حَمَلْتُ عَلَى فَرَسٍ عَتِيقٍ فِي سَبِيلِ اللهِ، فَأَضَاعَهُ صَاحِبُهُ، فَظَنَنْتُ أَنَّهُ بَائِعُهُ بِرُخْصٍ، فَسَأَلْتُ رَسُولَ اللهِ صلى الله عليه وسلم عَنْ ذَلِكَ، فَقَالَ: «لَا تَبْتَعْهُ، وَلَا تَعُدْ فِي صَدَقَتِكَ، فَإِنَّ الْعَائِدَ فِي صَدَقَتِهِ كَالْكَلْبِ يَعُودُ فِي قَيْئِهِ».
[خ 1490، م 1620، ت 668، س 2615، د 1593، جه 2390].
Нуъмон ибн Баширдан ривоят қилинади:
«Бу кишининг онаси Бинт Равоҳа унинг отасидан бериладиган совғадан бир қисмини ўз ўғлига сўрабди. У эса буни бир йил чўзиб юрибди. Кейин бу унга маъқул келибди. Шунда (онаси): «Ўғлимга ҳиба қилган нарсангга Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламни гувоҳ қилмагунингча рози бўлмайман», дебди.
(Нуъмон розияллоҳу анҳу айтади) «Кейин отам мени қўлимдан тутиб, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламга олиб борди. Мен у пайтда ёш бола эдим. У: «Эй Аллоҳнинг Расули, мана бунинг онаси Бинт Равоҳа унинг ўғлига ҳиба қилган нарсамга сизни гувоҳ қилсамгина хурсанд бўлади», деди. Шунда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Эй Башир, сенинг бундан бошқа боланг ҳам борми?» дедилар. У: «Ҳа», деди. У зот: «Уларнинг ҳаммасига ҳам худди шундай ҳиба қилдингми?», дедилар. У: «Йўқ», деди. У зот: «Ундай бўлса, мени гувоҳ қилма, чунки мен ноҳақ ишга гувоҳ бўлмайман», дедилар».
Имом Бухорий, Муслим, Термизий, Насаий, Абу Довуд ва Ибн Можа ривоят қилишган.
314 - عَنِ النُّعْمَانِ بْنِ بَشِيرٍ: أَنَّ أُمَّهُ بِنْتَ رَوَاحَةَ سَأَلَتْ أَبَاهُ بَعْضَ الْمَوْهِبَةِ مِنْ مَالِهِ لِابْنِهَا، فَالْتَوَى بِهَا سَنَةً ثُمَّ بَدَا لَهُ، فَقَالَتْ: لَا أَرْضَى حَتَّى تُشْهِدَ رَسُولَ اللهِ صلى الله عليه وسلم عَلَى مَا وَهَبْتَ لِابْنِي، فَأَخَذَ أَبِي بِيَدِي وَأَنَا يَوْمَئِذٍ غُلَامٌ، فَأَتَى رَسُولَ اللهِ صلى الله عليه وسلم ، فَقَالَ: يَا رَسُولَ اللهِ، إِنَّ أُمَّ هَذَا بِنْتَ رَوَاحَةَ أَعْجَبَهَا أَنْ أُشْهِدَكَ عَلَى الَّذِي وَهَبْتُ لِابْنِهَا، فَقَالَ رَسُولُ اللهِ صلى الله عليه وسلم: «يَا بَشِيرُ، أَلَكَ وَلَدٌ سِوَى هَذَا؟» قَالَ: نَعَمْ، فَقَالَ: «أَكُلَّهُمْ وَهَبْتَ لَهُ مِثْلَ هَذَا؟» قَالَ: لَا، قَالَ: «فَلَا تُشْهِدْنِي إِذًا، فَإِنِّي لَا أَشْهَدُ عَلَى جَوْرٍ».
[خ 2586، م 1623، ت 1367، س 3682، د 3542، جه 2375].