Шамоилул-Муҳаммадия (415)
247- حَدَّثَنَا عَلِيُّ بْنُ حُجْرٍ، قَالَ: حَدَّثَنَا شَرِيكٌ، عَنْ سِمَاكِ بْنِ حَرْبٍ، عَنْ جَابِرِ بْنِ سَمُرَةَ، قَالَ: جَالَسْتُ النَّبِيَّ صلى الله عليه وسلم، أَكْثَرَ مِنْ مِائَةِ مَرَّةٍ، وَكَانَ أَصْحَابُهُ يَتَنَاشَدُونَ الشِّعْرَ، وَيَتَذَاكَرُونَ أَشْيَاءَ مِنْ أَمْرِ الْجَاهِلِيَّةِ، وَهُوَ سَاكِتٌ وَرُبَّمَا تَبَسَّمَ مَعَهُمْ
- Жобир ибн Самура розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:
«Набий соллоллоҳу алайҳи васаллам билан бирга юздан ортиқ ўтирганман. У зотнинг саҳобалари шеъо айтиб, жоҳилият ишларини эслашар, у зот эса сукут сақалаб турар, гоҳида эса улар билан бирга қўшилиб табассум қилардилар».
246- حَدَّثَنَا إِسْحَاقُ بْنُ مَنْصُورٍ، قَالَ: حَدَّثَنَا عَبْدُ الرَّزَّاقِ، قَالَ: حَدَّثَنَا جَعْفَرُ بْنُ سُلَيْمَانَ، قَالَ: حَدَّثَنَا ثَابِتٌ، عَنْ أَنَسٍ: أَنَّ النَّبِيَّ صلى الله عليه وسلم دَخَلَ مَكَّةَ فِي عُمْرَةِ الْقَضَاءِ، وَابْنُ رَوَاحَةَ يَمْشِي بَيْنَ يَدَيْهِ، وَهُوَ يَقُولُ: خَلُّوا بَنِي الْكُفَّارِ عَنْ سَبِيلِهِ الْيَوْمَ نَضْرِبُكُمْ عَلَى تَنْزِيلِهِ ضَرْبًا يُزِيلُ الْهَامَ عَنْ مَقِيلِهِ وَيُذْهِلُ الْخَلِيلَ عَنْ خَلِيلِهِ فَقَالَ لَهُ عُمَرُ: يَا ابْنَ رَوَاحَةَ، بَيْنَ يَدِي رَسُولِ اللهِ صلى الله عليه وسلم، وَفِي حَرَمِ اللهِ تَقُولُ الشِّعْرَ، فَقَالَ صلى الله عليه وسلم: خَلِّ عَنْهُ يَا عُمَرُ، فَلَهِيَ أَسْرَعُ فِيهِمْ، مِنْ نَضْحِ النَّبْلِ
- Анас розияллоҳу анҳудан ривяот қилинади:
«Расулуллоҳ соллоллоҳу алайҳи васаллам Умра қазоси учун Маккага кирдилар. Ибн Равоҳу у зотнинг олдиларида юриб: «Кофирлар у зотга йўлни бўшатиб беришди. Бугун у зотнинг (Маккага) келганлари боис уларни шундай урамизки, бошлари ўз ўрнидан кетади ва дўст ўз маҳбубидан узоқлаштирилади», дерди. Шунда Умар: «Эй Ибн Равоҳа Расулуллоҳ соллоллоҳу алайҳи васалламнинг олдиларида ва Аллоҳнинг ҳарамида шеър айтасанми?», деди. Шунда у зот соллоллоҳу алайҳи васаллам: «Уни тек қўй Умар, бу улар (яъни: Маккаликлар) учун найзадан ҳам қаттиқроқ тегади», дедилар».
245- حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ بَشَّارٍ، قَالَ: حَدَّثَنَا يَحْيَى بْنُ سَعِيدٍ، قَالَ: حَدَّثَنَا سُفْيَانُ الثَّوْرِيُّ، قَالَ: أَنْبَأَنَا أَبُو إِسْحَاقَ، عَنِ الْبَرَاءِ بْنِ عَازِبٍ، قَالَ: قَالَ لَهُ رَجُلٌ: أَفَرَرْتُمْ عَنْ رَسُولِ اللهِ صلى الله عليه وسلم يَا أَبَا عُمَارَةَ ؟ فَقَالَ: لا وَاللَّهِ مَا وَلَّى رَسُولُ اللهِ صلى الله عليه وسلم، وَلَكِنْ وَلَّى سَرَعَانُ النَّاسِ، تَلَقَّتْهُمْ هَوَازِنُ بِالنَّبْلِ، وَرَسُولُ اللهِ صلى الله عليه وسلم، عَلَى بَغْلَتِهِ، وَأَبُو سُفْيَانَ بْنُ الْحَارِثِ بْنِ عَبْدِ الْمُطَّلِبِ آخِذٌ بِلِجَامِهَا، وَرَسُولُ اللهِ يَقُولُ: أَنَا النَّبِيُّ لا كَذِبْ أَنَا ابْنُ عَبْدِ الْمُطَّلِبْ
245. Барро ибн Озиб розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:
«Бир кишт унга: «Эй Абу Умора, Расулуллоҳ соллоллоҳу алайҳи васалламдан қочдингизларми?», деди. У: «Йўқ. Аллоҳга қасамки, Расулуллоҳ соллоллоҳу алайҳи васаллам ортга чекинмадилар, лекин шошқалоқ инсонлар қочишди. Ўшанда Ҳавозинликлар уларни найзалар билан кутиб олди. Расулуллоҳ соллоллоҳу алайҳи васаллам хачирларида, Абу Суфён ибн Ҳорис ибн Абдулмутталиб хачирнинг лижомидан ушлаган. Расулуллоҳ соллоллоҳу алайҳи васаллам:
«Расулдирман эмасдир ёлғон
Абдулмутталибга эрурман ўғлон», дер эдилар», деди.».
244- حَدَّثَنَا ابْنُ أَبِي عُمَرَ، قَالَ: حَدَّثَنَا سُفْيَانُ بْنُ عُيَيْنَةَ، عَنِ الأَسْوَدِ بْنِ قَيْسٍ، عَنْ جُنْدُبِ بْنِ عَبْدِ اللهِ الْبَجَلِيِّ، نَحْوَهُ.
- Бу ерда Жундуб ибн Абдуллоҳ Бажалийдан юқоридаги ҳадисга ўхшаши бошқа санад билан ривоят қилинган.
243- حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ الْمُثَنَّى، قَالَ: حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ جَعْفَرٍ، قَالَ: حَدَّثَنَا شُعْبَةُ، عَنِ الأَسْوَدِ بْنِ قَيْسٍ، عَنْ جُنْدُبِ بْنِ سُفْيَانَ الْبَجَلِيِّ، قَالَ: أَصَابَ حَجَرٌ أُصْبُعَ رَسُولِ اللهِ صلى الله عليه وسلم فَدَمِيَتْ، فَقَالَ: هَلْ أَنْتِ إِلَّا أُصْبُعٌ دَمِيتِ وَفِي سَبِيلِ اللهِ مَا لَقِيتِ
- Жундуб ибн Суфён Бажалий розияллоҳу анҳу айтади:
«Расулуллоҳ соллоллоҳу алайҳи васалламнинг бармоқларига тош тегиб қонади. Шунда у зот: «(Эй) бармоқ, сен қонаган бармоқсан ва бу йўлиқганинг Аллоҳ йўлидаги нарсадир», дедилар».
242- حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ بَشَّارٍ، قَالَ: حَدَّثَنَا عَبْدُ الرَّحْمَنِ بْنُ مَهْدِيٍّ، قَالَ: حَدَّثَنَا سُفْيَانُ الثَّوْرِيُّ، عَنْ عَبْدِ الْمَلِكِ بْنِ عُمَيْرٍ، قَالَ: حَدَّثَنَا أَبُو سَلَمَةَ، عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ، قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللهِ صلى الله عليه وسلم: إِنَّ أَصْدَقَ كَلِمَةٍ قَالَهَا الشَّاعِرُ، كَلِمَةُ لَبِيدٍ: أَلا كُلُّ شَيْءٍ مَا خَلا اللَّهَ بَاطِلٌ، وَكَادَ أُمَيَّةُ بْنُ أَبِي الصَّلْتِ أَنْ يُسْلِمَ
- Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳу айтади:
«Расулуллоҳ соллоллоҳу алайҳи васаллам: «Шоир айтган сўзнинг энг тўғриси Лабиднинг айтган сўзидир. У: «Огоҳ бўлингким, Аллоҳдан бошқа барча нарса ботилдир», деган. Уммая ибн Абу Солт мусулмон бўлиши бир баҳя қолган эди», дедилар».
Ҳадис 241 | 37-БОБ. ШЕЪР БОРАСИДА РАСУЛУЛЛОҲ СОЛЛОЛЛОҲУ АЛАЙҲИ ВАСАЛЛАМ СЎЗЛАРИНИНГ ВАСФИ
Written by Administrator Tuesday, 08 Феврал 2022 17:3937 - باب ما جاء في صفة كلام رسول الله صلى الله عليه وسلم في الشعر.
37-БОБ.
ШЕЪР БОРАСИДА РАСУЛУЛЛОҲ СОЛЛОЛЛОҲУ АЛАЙҲИ ВАСАЛЛАМ СЎЗЛАРИНИНГ ВАСФИ
241- حَدَّثَنَا عَلِيُّ بْنُ حُجْرٍ، قَالَ: حَدَّثَنَا شَرِيكٌ، عَنِ الْمِقْدَامِ بْنِ شُرَيْحٍ، عَنْ أَبِيهِ، عَنْ عَائِشَةَ، قَالَتْ: قِيلَ لَهَا: هَلْ كَانَ النَّبِيُّ صلى الله عليه وسلم، يَتَمَثَّلُ بِشَيْءٍ مِنَ الشِّعْرِ ؟ قَالَتْ: كَانَ يَتَمَثَّلُ بِشِعْرِ ابْنِ رَوَاحَةَ، وَيَتَمَثَّلُ بِقَوْلِهِ: يَأْتِيكَ بِالأَخْبَارِ مَنْ لَمْ تُزَوَّدِ
- Шурайҳ раҳматуллоҳи алайҳ Оиша розияллоҳу анҳодан ривоят қилади:
«Оиша розияллоҳу анҳодан: «Набий соллоллоҳу алайҳи васаллам мисол тарзида шеърдан бирор нарсани айтармидилар?», деб сўрашди. Шунда у: «У зот Ибн Равоҳанинг шеъридан мисол келтирар ва бир шоирнинг «Сен сафар харажатини бермаган бўлсангда кунлар келтирар сенга хабарларни», деган сўзини иқтибос қилардилар», деди».
240- حَدَّثَنَا عَبْدُ بْنُ حُمَيْدٍ، قَالَ: حَدَّثَنَا مُصْعَبُ بْنُ الْمِقْدَامِ، قَالَ: حَدَّثَنَا الْمُبَارِكُ بْنُ فَضَالَةَ، عَنِ الْحَسَنِ، قَالَ: أَتَتْ عَجُوزٌ إِلَى النَّبِيِّ صلى الله عليه وسلم، فَقَالَتْ: يَا رَسُولَ اللهِ، ادْعُ اللَّهَ أَنْ يُدْخِلَنِي الْجَنَّةَ، فَقَالَ: يَا أُمَّ فُلانٍ، إِنَّ الْجَنَّةَ لا تَدْخُلُهَا عَجُوزٌ، قَالَ: فَوَلَّتْ تَبْكِي، فَقَالَ: أَخْبِرُوهَا أَنَّهَا لا تَدْخُلُهَا وَهِيَ عَجُوزٌ إِنَّ اللَّهَ تَعَالَى، يَقُولُ: إِنَّا أَنْشَأْنَاهُنَّ إِنْشَاءً، فَجَعَلْنَاهُنَّ أَبْكَارًا، عُرُبًا أَتْرَابًا
- Ҳасан раҳматуллоҳи алайҳ айтади:
«Бир кампир Набий соллоллоҳу алайҳи васалламнинг олдиларига келиб: «Эй Аллоҳнинг Расули, дуо қилинг Аллоҳ мени жаннатга дохил қилсин», деди. У зот: «Эй Фалончанинг онаси, жаннатга кампирлар кирмайди», дедилар. У йиғлаб ортига қайтди. У зот: «Онахонга хабар беринглар. У кампир ҳолида жаннатга кирмайди. Ахир Аллоҳ таоло: «Албатта, Биз уларни дафъатан, махсус яратдик. Бас, уларни бокиралар қилиб қўйдик бир хилдаги тенгдош маҳбубалар», деб марҳамат қилган», дедилар».
239- حَدَّثَنَا إِسْحَاقُ بْنُ مَنْصُورٍ، قَالَ: حَدَّثَنَا عَبْدُ الرَّزَّاقِ، قَالَ: حَدَّثَنَا مَعْمَرٌ، عَنْ ثَابِتٍ، عَنْ أَنَسِ بْنِ مَالِكٍ، أَنَّ رَجُلا مِنْ أَهْلِ الْبَادِيَةِ كَانَ اسْمُهُ زَاهِرًا، وَكَانَ يُهْدِي إِلَى النَّبِيِّ صلى الله عليه وسلم، هَدِيَّةً مِنَ الْبَادِيَةِ، فَيُجَهِّزُهُ النَّبِيُّ صلى الله عليه وسلم، إِذَا أَرَادَ أَنْ يَخْرُجَ، فَقَالَ النَّبِيُّ صلى الله عليه وسلم: إِنَّ زَاهِرًا بَادِيَتُنَا وَنَحْنُ حَاضِرُوهُ وَكَانَ صلى الله عليه وسلم يُحِبُّهُ وَكَانَ رَجُلا دَمِيمًا، فَأَتَاهُ النَّبِيُّ صلى الله عليه وسلم، يَوْمًا وَهُوَ يَبِيعُ مَتَاعَهُ وَاحْتَضَنَهُ مِنْ خَلْفِهِ وَهُوَ لا يُبْصِرُهُ، فَقَالَ: مَنْ هَذَا ؟ أَرْسِلْنِي فَالْتَفَتَ فَعَرَفَ النَّبِيُّ صلى الله عليه وسلم فَجَعَلَ لا يَأْلُو مَا أَلْصَقَ ظَهْرَهُ بِصَدْرِ النَّبِيِّ صلى الله عليه وسلم حِينَ عَرَفَهُ، فَجَعَلَ النَّبِيُّ صلى الله عليه وسلم، يَقُولُ: مَنْ يَشْتَرِي هَذَا الْعَبْدَ، فَقَالَ: يَا رَسُولَ اللهِ، إِذًا وَاللَّهِ تَجِدُنِي كَاسِدًا، فَقَالَ النَّبِيُّ صلى الله عليه وسلم: لَكِنْ عِنْدَ اللهِ لَسْتَ بِكَاسِدٍ أَوْ قَالَ: أَنتَ عِنْدَ اللهِ غَالٍ.
- Анас ибн Молик розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:
«Зоҳир исмли бодиялик бир киши бор эди. У Набий соллоллоҳу алайҳи васалламга бодиядан (мева-чева) ҳадя қилиб турарди. (Бодияга) қайтмоқчи бўлса, Набий соллоллоҳу алайҳи васаллам унга (озиқ-овқат) бериб юборардилар. Набий соллоллоҳу алайҳи васаллам: «Зоҳир бизнинг бодиямиз, биз унинг шаҳримиз», дедилар. У зот Зоҳирни яхши кўрардилар. Зоҳир ўта хунук инсон эди. Бир куни у нарса сотиб турганида, Набий соллоллоҳу алайҳи васаллам келиб, орқасидан бағрларига босдилар. У у зотни кўролмасди. Мана шу ҳолида: «Ким бу, қўйиб юбор мени», деди. Бурилиб, (қучоқлаган киши) Набий соллоллоҳу алайҳи васаллам эканликларини билди-да, орқасини Набий соллоллоҳу алайҳи васалламнинг кўксиларига янада яхшироқ олиб борди. Набий соллоллоҳу алайҳи васаллам: «Бу қулни ким сотиб олади», дея бошладилар. У: «Унда, мени жуда арзонлигимни биласиз», деди. Шунда Набий соллоллоҳу алайҳи васаллам: «Лекин сен Аллоҳ наздида арзон эмассан – ёки «Сен Аллоҳ ҳузурида жуда қимматсан» – », дедилар».
238- حَدَّثَنَا قُتَيْبَةُ بْنُ سَعِيدٍ، قَالَ: حَدَّثَنَا خَالِدُ بْنُ عَبْدِ اللهِ، عَنْ حُمَيْدٍ، عَنْ أَنَسِ بْنِ مَالِكٍ، أَنَّ رَجُلا اسْتَحْمَلَ رَسُولَ اللهِ صلى الله عليه وسلم، فَقَالَ: إِنِّي حَامِلُكَ عَلَى وَلَدِ نَاقَةٍ، فَقَالَ: يَا رَسُولَ اللهِ، مَا أَصْنَعُ بِوَلَدِ النَّاقَةِ ؟ فَقَالَ صلى الله عليه وسلم: وَهَلْ تَلِدُ الإِبِلَ إِلَّا النُّوقُ ؟.
- Анас ибн Молик розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:
«Бир киши Расулуллоҳ соллоллоҳу алайҳи васалламдан уловга миндиришларини сўради. У зот: «Сени туянинг боласига миндираман (яъни бераман)», дедилар. Ҳалиги киши: «Туянинг боласини нима қиламан?!», деди. У зот: «(Миниладиган катта) туяни ҳам туя туғмайдими ахир?», дедилар».