2112/6796 - عَنِ عَبْدِ الله ابْنِ عُمَرَ رَضِيَ الله عَنْهُمَا أنَّ رَسُول الله صلى الله عليه وسلم قَطَعَ فِي مِجَنٍّ ثَمَنُهُ ثَلَاثَةُ دَرَاهِمَ.

.21126796. Ибн Умар розияллоҳу анҳумодан ривоят қилинади:

«Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам баҳоси уч дирҳамлик қалқон учун (ўғрининг қўлини) кестирганлар».

 2111/6792 – وَعَنْهَا رَضِيَ الله عَنْهَا: أَنَّ يَدَ السَّارِقِ لَمْ تُقْطَعْ عَلَى عَهْدِ النَّبِيِّ r إِلَّا فِي ثَمَنِ مِجَنٍّ: حَجَفَةٍ أَوْ تُرْسٍ.

.21116792. Оиша розияллоҳу анҳо хабар қилади:

«Набий соллаллоҳу алайҳи васалламнинг даврларида ўғрининг қўли қалқоннинг – ҳажафанинг* [ёки сипарнинг] баҳосидаги нарса учунгина кесилар эди».

Изоҳ: «Ҳажафа» қалқоннинг бир тури бўлиб, одатда ёғоч, темир ва шу каби нарсалардан ясалиб, устидан тери қопланган. Бу ерда у «қалқон» деб ўгирилган «мижаннун» сўзига изоҳ бўлиб келган. Ўша вақт ва шароитда унинг баҳоси чорак динорга тўғри келган.

1554/4 – بَاب: كَمْ قطع اليد

1554.4‑БОБ.

қанча учун қўл кесилади?

2110/6789 - عَنْ عَائِشَةَ رَضِيَ الله عَنْهَا عَنِ النَّبِيُّ r قَالَ: «تُقْطَعُ الْيَدُ فِي رُبُعِ دِينَارٍ فَصَاعِدًا».

.21106789. Оиша розияллоҳу анҳодан ривоят қилинади:

«Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Чорак динор ва ундан кўпроғи учун қўл кесилади», дедилар».

 2107/6778 - عَنْ عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ t قَالَ: مَا كُنْتُ لِأُقِيمَ حَدًّا عَلَى أَحَدٍ فَيَمُوتَ، فَأَجِدَ فِي نَفْسِي، إِلَّا صَاحِبَ الْخَمْرِ، فَإِنَّهُ لَوْ مَاتَ لَوَدَيْتُهُ، وَذَلِكَ أَنَّ رَسُولَ اللهِ r لَمْ يَسُنَّهُ.

1552/2 – بَاب: كَرَاهية لَعْنِ شَارِبِ الْخَمْرِ وَ أنَّهُ لَيسَ بِكَافر

1552.2‑БОБ.

ХАМР ИЧУВЧИНИ ЛАъНАТЛАШНИнг КАРИҲ
КЎРИЛГАНИ, Унинг диндан ЧИҚМАСЛИГИ ҲАҚИДА

2108/6780 - عَنْ عُمَرَ بْنِ الْخَطَّابِ رَضِيَ الله عَنْهُ: أَنَّ رَجُلًا عَلَى عَهْدِ النَّبِيِّ r كَانَ اسْمُهُ عَبْدَ اللهِ، وَكَانَ يُلَقَّبُ حِمَارًا، وَكَانَ يُضْحِكُ رَسُولَ اللهِ r، وَكَانَ النَّبِيُّ r قَدْ جَلَدَهُ فِي الشَّرَابِ، فَأُتِيَ بِهِ يَوْمًا فَأَمَرَ بِهِ فَجُلِدَ، فَقَالَ رَجُلٌ مِنَ الْقَوْمِ: اللَّهُمَّ الْعَنْهُ، مَا أَكْثَرَ مَا يُؤْتَى بِهِ؟! فَقَالَ النَّبِيُّ r: «لَا تَلْعَنُوهُ، فَوَاللهِ مَا عَلِمْتُ إِلَّا أَنَّهُ يُحِبُّ اللهَ وَرَسُولَهُ».

1553/3 – بَاب: لَعْنِ السَّارِقِ

1553.3‑БОБ.

ЎҒРИНИнг исмини АЙТМАсдан уни ЛАъНАТЛАШ ҲАҚИДА

2109/6783 - عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ رَضِيَ الله عَنْهُ، عَنِ النَّبِيِّ r قَالَ: «لَعَنَ اللهُ السَّارِقَ يَسْرِقُ الْبَيْضَةَ فَتُقْطَعُ يَدُهُ، وَيَسْرِقُ الْحَبْلَ فَتُقْطَعُ يَدُهُ».

.21096783. Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:

«Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Аллоҳ ўғрини лаънатласин, тухум ўғирлайди‑да, қўли кесилади, арқон ўғирлайди‑да, қўли кесилади», дедилар».

Аъмаш айтади: «Ўша(тухум)ни темир дубулға деб, арқонни эса бир неча дирҳам турадигани деб билишар эди».

Изоҳ: Уламолар бу ҳақда асосан икки хил фикр айтишган: 1. «Тухум» деганда дубулға назарда тутилган, чунки каллани қиличдан ҳимояловчи дубулға тухум шаклида бўлади. 2. Бу ерда тухум назарда тутилган бўлиб, оддий, арзимас нарса ўғирлаб ўрганган одам кейинчалик каттароқ ўғриликка ўтиб, қўли кесилиши таъкидланмоқда. Ҳадисда айтилган арқон ҳам худди шундай.

بسم الله الرّحمن الرّحيم

88 - كِتَابُ الْحُدُودِ

88. ҲАДДЛАР КИТОБИ

1551/1 – بَاب: الضَّربِ بِالجَرِيدِ وَالنِّعَالِ

1551.1‑БОБ.

ХУРМО НОВДАСИ ВА ШИППАКЛАР БИЛАН УРИШ ҲАҚИДА

2106/6777 - عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ t: أُتِيَ النَّبِيُّ r بِرَجُلٍ قَدْ شَرِبَ، قَالَ: «اضْرِبُوهُ». قَالَ أَبُو هُرَيْرَةَ: فَمِنَّا الضَّارِبُ بِيَدِهِ، وَالضَّارِبُ بِنَعْلِهِ، وَالضَّارِبُ بِثَوْبِهِ، فَلَمَّا انْصَرَفَ، قَالَ بَعْضُ الْقَوْمِ: أَخْزَاكَ اللهُ، قَالَ: «لَا تَقُولُوا هَكَذَا، لَا تُعِينُوا عَلَيْهِ الشَّيْطَانَ».

.21066777. Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:

«Набий соллаллоҳу алайҳи васалламнинг ҳузурларига ичиб олган бир кишини олиб келишди. «Уни уринглар», дедилар. Кимдир қўли билан урди, кимдир шиппаги билан урди, кимдир эса кийими билан урди. Калтаклаб бўлишгач, қавмдан бир киши: «Аллоҳ сени хор қилсин!» деган эди, у зот: «Бундай деманглар, унинг зарарига шайтонга ёрдам берманглар», дедилар».

2105/6768 - عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ رَضِيَ الله عَنْهُ عَنِ النَّبِيِّ r قَالَ: «لَا تَرْغَبُوا عَنْ آبَائِكُمْ، فَمَنْ رَغِبَ عَنْ أَبِيهِ فَهُوَ كُفْرٌ».

.21056768. Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:

«Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Оталарингиздан тонманг! Ким отасидан тонса, бу куфр ишдир», дедилар».

1550/4 – بَاب: مَنِ ادَّعَى إِلَى غَيْرِ أَبِيهِ

1550.4‑БОБ.

ОТАСИДАН БОШҚАНИ ОТАМ ДЕБ ДАЪВО ҚИЛГАН КИШИ ҲАҚИДА

2104/6766 - عَنْ سَعْدٍ t بْنِ أبِي وَقَّاصٍ رَضِيَ الله عَنْهُمَا قَالَ: سَمِعْتُ النَّبِيَّ r يَقُولُ: «مَنِ ادَّعَى إِلَى غَيْرِ أَبِيهِ وَهْوَ يَعْلَمُ أَنَّهُ غَيْرُ أَبِيهِ، فَالْجَنَّةُ عَلَيْهِ حَرَامٌ».

6766, 6767. Абу Усмондан ривоят қилинади:

«Саъд розияллоҳу анҳу: «Набий соллаллоҳу алайҳи васалламнинг «Ким отасидан бошқани отаси эмаслигини била туриб, отам деб даъво қилса, жаннат унга ҳаромдир!» деяётганларини эшитдим», деди.

Кейин буни Абу Бакрага айтган эдим, «Мен буни Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламдан икки қулоғим билан эшитганман, қалбим билан англаганман», деди».

2103/6762 – وَعَنْهُ رَضِيَ الله عَنْهُ، عَنِ النَّبِيِّ r قَالَ: «ابْنُ أُخْتِ الْقَوْمِ مِنْ أنفُسِهِمْ».

.21036762. Анас розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:

«Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Қавмнинг қизининг ўғли улардандир [ёки уларнинг ўзидандир]», дедилар».

1549/3 – بَاب: مَوْلَى الْقَوْمِ مِنْ أَنْفُسِهِمْ، وَابْنُ الْأُخْتِ مِنْهُمْ

1549.3‑БОБ.

ҚАВМНИНГ МАВЛОСИ УЛАРНИНГ ЎЗИДАН,
(қавмга мансуб) қизНИНГ ЎҒЛИ ҲАМ УЛАРДАН

2102/6761 - عَنْ أَنَسِ بْنِ مَالِكٍ t، عَنِ النَّبِيِّ r قَالَ: «مَوْلَى الْقَوْمِ مِنْ أَنْفُسِهِمْ».

.21026761. Анас ибн Молик розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:

«Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Қавмнинг мавлоси уларнинг ўзидандир», дедилар. Ёки шунга ўхшаш гап айтдилар».

Изоҳ: Бир қавм бир қулни озод қилса, у қул ўша қавмга мансуб саналади, мероси ҳам уларга бўлади.

1548/2 – بَاب: مِيرَاثِ ابْنَةِ ابْنٍ مَعَ ابْنَةٍ

1548.2-БОБ.

кишининг қизи билан ЎҒЛиНИНГ
ҚИЗИ БИРГА МЕРОС олиши ҲАҚИДА

2101/6736 – عَنْ أبِي مُوسَى رَضِيَ الله عَنْهُ، أنَّهُ سُئِلَ عَنْ ابْنَةٍ وَابْنَةِ ابْنٍ وَأُخْتٍ، فَقَالَ: لِلابن النصف، وَلِلأُخْتِ النّصف، وَائت ابْنَ مَسْعُودٍ فَسَيُتَابِعُنِي، فَسُئِلَ ابْنُ مَسْعُودٍ، واُخْبِرَ بِقَوْلِ أبِي مُوسَى فَقَالَ: لَقَدْ ضَلَلْتُ إِذًا وَمَا أَنَا مِنَ الْمُهْتَدِينَ، أَقْضِي فِيهَا بِمَا قَضَى النَّبِيُّ r: «لِلْاِبْنَةِ النِّصْفُ، وَلْاِبْنَةِ ابْنٍ السُّدُسُ تَكْمِلَةَ الثُّلُثَيْنِ، وَمَا بَقِيَ فَلِلْأُخْتِ».فَأُخْبِرَ أبِو مُوسَى بِقَوْلِ ابْنِ مَسْعُود، فَقَالَ: لَا تَسْأَلُونِي مَا دَامَ هَذَا الْحَبْرُ فِيكُمْ.

.21016736. Ҳузайл ибн Шурайҳбил шундай деди:

«Абу Мусодан қиз, ўғилнинг қизи ва сингил(нинг мероси) ҳақида сўрашди. Шунда у: «Қизига ярим, синглисига ярим. Ибн Масъудга борсанг ҳам менинг айтганимни айтади», деди. Сўнг Ибн Масъуддан сўраб, Абу Мусонинг гапи ҳақида ҳам айтишди. Шунда у: «Ундай бўлса, мен адашибман-да, ҳидоят топганлардан эмас эканман-да?! Мен бу масалада Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам қилган ҳукмни қиламан: қизга ярим, ўғилнинг қизига эса учдан иккини тўлдириш учун олтидан бир. Қолгани сингилга», деди. Абу Мусога бориб, Ибн Масъуднинг гапини айтган эдик, «Модомики, орангизда шундай олим бор экан, мендан ҳеч нарса сўраманглар», деди».