Забидий (2175)
1998/6182 - عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ رَضِيَ الله عَنْهُ قَالَ: قَالَ النَّبيُّ صلى الله عليه وسلم: «لَا تُسَمُّوا الْعِنَبَ الْكَرْمَ، إنـما الكَرْمُ قَلْبُ الـمُؤمن.
.19986182. Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:
«Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Узумни «карм» деманглар ва «Замон қурсин!» деманглар, чунки Аллоҳнинг Ўзи замондир», дедилар».
Изоҳ: Жоҳилият араблари ичкиликка муккасидан кетган одамлар эди. Улар маст қилувчи ичимликни асосан узумдан олишарди. «Хамр ичиш кишини карамли, олийжаноб бўлишга ундайди», дейишар, кишининг саховатини, олийжаноблигини ўртоқларига кўп ичимлик қуйиб бериши билан баҳолашар эди. Шундан келиб чиқиб, ўзларича хамрни саховат, олийжаноблик маъносидаги «карм» сўзи билан аташар ва шу орқали узумни ҳам «карм» дейишар эди. Узумни бундай номлаш остида мазкур жоҳилий тушунчани эътироф этиш маъноси борлиги ва кишиларни ҳаромга яқинлаштириши мумкинлиги учун Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам бундан қайтарганлар.
1467/36 – بَاب: مَا يُدْعَى النَّاسُ بِآبَائِهِمْ
1467.36-БОБ.
Одамларнинг отасининг исми билан чақирилиши ҳақида
1997/6178 - عَنِ ابْنِ عُمَرَ رَضِيَ الله عَنْهُمَا: عَنِ النَّبِيِّ صلى الله عليه وسلم قَالَ: «إِنَّ الْغَادِرَ يُنْصَبُ لَهُ لِوَاءٌ يَوْمَ الْقِيَامَةِ، يُقَالُ: هَذِهِ غَدْرَةُ فُلَانِ ابْنِ فُلَانٍ».
.19976178. Ибн Умар розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:
«Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Қиёмат куни хоинга бир ялов ўрнатилиб, «Бу фалончининг фарзанди фалончининг хиёнатидир», дейилади», дедилар».
1466/35 – بَاب: مَا جَاءَ فِي قَوْلِ الرَّجُلِ: وَيْلَكَ
1466.35-БОБ.
кишининг «шўринг қурғур!» дейиши хусусида келган хабарлар ҳақида
1996/6167 – حَدِيثُ أنَسٍ رَضِيَ الله عَنْهُ، أَنَّ رَجُلًا مِنْ أَهْلِ الْبَادِيَةِ أَتَى النَّبِيَّ صلى الله عليه وسلم يَسْألُهُ: مَتَى السَّاعَةُ؟ تَقَدذَمَ، وَزَادَ فِي هَذِهِ الرِّوَايَة بَعْدَ قَوْلِهِ: «إِنَّكَ مَعَ مَنْ أَحْبَبْتَ». فَقُلْنَا: وَنَحْنُ كَذَلِكَ؟ قَالَ: «نَعَمْ».
.19966167. Анас розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:
«Бир бадавий Набий соллаллоҳу алайҳи васалламнинг ҳузурларига келиб, «Эй Аллоҳнинг Расули, қиёмат қачон қоим бўлади?» деди. «Шўринг қурғур, унга нима тайёрлаб қўйдинг?» дедилар. «Мен унга ҳеч нарса тайёрлаганим йўқ, лекин мен Аллоҳ ва Унинг Расулини яхши кўраман», деди. У зот: «Албатта, сен яхши кўрганларинг билан бирга бўласан», дедилар. «Биз ҳам шундайми?» дедик. «Ҳа», дедилар. Ўша куни ғоят хурсанд бўлдик. Шунда Муғийранинг бир ғуломи ўтиб қолди. У тенгдошларимдан эди. У зот: «Агар мана шу узоқ умр кўрса, у ҳали қаримай туриб қиёмат қоим бўлади», дедилар».
Изоҳ: Маълумки, ҳар бир кишининг ўлими унинг «қиёмати»дир. Бу ерда ана шу маъно назарда тутилган.
1465/34 – بَاب: مَا يُكْرَهُ أَنْ يَكُونَ الْغَالِبَ عَلَى الْإِنْسَانِ الشِّعْرُ
حَتَّى يَصُدَّهُ عَنْ ذِكْرِ اللهِ وَالْعِلْمِ وَالْقُرْآنِ
1465.34-БОБ.
шеър инсонни аллоҳнинг зикридан, илм ва қуръондан тўсадиган даражада ғолиб келиб қолишининг макруҳлиги ҳақида
1995/6154 - عَنِ ابْنِ عُمَرَ رَضِيَ اللهُ عَنْهُمَا، عَنِ النَّبِيِّ صلى الله عليه وسلم قَالَ: «لَأَنْ يَمْتَلِئَ جَوْفُ أَحَدِكُمْ قَيْحًا خَيْرٌ لَهُ مِنْ أَنْ يَمْتَلِئَ شِعْرًا».
.19955154. Ибн Умар розияллоҳу анҳумодан ривоят қилинади:
«Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Бирортангизнинг ичи шеърга тўлганидан кўра йирингга тўлгани яхши», дедилар».
1994/6145 – عَنْ أُبَيِّ بْنَ كَعْبٍ رَضِيَ الله عَنْهُ، أَنَّ رَسُولَ اللهِ صلى الله عليه وسلم قَالَ: «إِنَّ مِنَ الشِّعْرِ حِكْمَةً».
.19946145. Убай ибн Каъб розияллоҳу анҳу шундай хабар қилади:
«Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Шеърда ҳам ҳикмат бор», дедилар».
1463/32 – بَاب: لَا يُلْدَغُ الْمُؤْمِنُ مِنْ جُحْرٍ مَرَّتَيْنِ
1463.32-БОБ.
«Мўмин бир кавакдан икки марта чақтирмайди»
1993/6133 - عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ رَضِيَ الله عَنْهُ، عَنِ النَّبِيِّ صلى الله عليه وسلم أَنَّهُ قَالَ: «لَا يُلْدَغُ الْمُؤْمِنُ مِنْ جُحْرٍ وَاحِدٍ مَرَّتَيْنِ».
.19936133. Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:
«Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Мўмин бир кавакдан икки марта чақтирмайди», дедилар».