Зулм қиёмат куни зулматлардир.
Ибн Умар (розияллоҳу анҳумо)дан. Бухорий ва Муслим ривояти.
* الظُّلْمُ ظُلُمَاتٌ يَوْمَ الْقِيَامَةِ.
(رواه البخاري ومسلم عن ابن عمر)
Зулм уч турлидир. 1. Аллоҳ кечирмайдиган зулм. 2. Аллоҳ кечирадиган зулм. 3. Тарк қилмайдиган зулм. Биринчиси, яъни Аллоҳ кечирмайдиган зулм ширкдир. Аллоҳ таоло: «Албатта, ширк улкан зулмдир», деб айтган. Иккинчиси, яъни кечирадигани – бандалар ўзлари билан Раббилари ўртасида содир бўлган зулм. 3. Учинчиси, яъни тарк қилмайдиган зулм – бандалардан баъзиларининг баъзиларига қилган зулми. Аллоҳ уларнинг баъзиларидан баъзиларига қасдини олиб беради. Уни шундайлигича қолдирмайди.
Анас (розияллоҳу анҳу)дан. Таёлисий ривояти.
* الظُّلْمُ ثَلاَثَةٌ: فَظُلْمٌ لاَ يَغْفِرُهُ الله، وَظُلْمٌ يَغْفِرُهُ، وَظُلْمٌ لايَتْرُكُهُ، فَأَمَّا الظُّلْمُ الَّذِى لاَ يَغْفِرُهُ: فَالشِّرْكُ، قَالَ اللهُ تَعَالَى (إِنَّ الشِّرْكَ لَظُلْمٌ عَظِيمٌ) وَأَمَّا الظُّلْمُ الَّذِى يَغْفِرُهُ اللهُ، فَظُلْمُ الْعِبَادِ أَنْفُسهمْ فِيهَا بَيْنَهُمْ وَبَيْنَ رَبِّهِمْ، وَأَمَّا الظُّلْمُ الَّذِى لاَ يَتْرُكهُ اللهُ، فَظُلْمُ الْعِبَادِ بَعْضُهُمْ بَعْضًا حَتى يَدِينَ لِبَعْضهِمْ مِنْ بَعْض.
(رواه الطيالسي عن أنس)
Гаровга олинган уловни, агар нафақа қилаётган бўлса, минаверади. Гаровга олинган соғин ҳайвоннинг сутини, агар нафақа қилаётган бўлса, ичаверади. Миниб, сутини ичаётган кишига нафақа лозимдир. (Яъни, гаровга берган (киши) муҳлат қўймайди, фойдаланувчи муҳлатни кечга сурмайди. Балки гаровга олувчи ундан фойдаланиб, ўша нарсага маблағ сарф қилади.)
Абу Ҳурайра (розияллоҳу анҳу)дан қилинган ривоят.
* الظَّهْرُ يُرْكَبُ بِنَفَقَتِهِ، إِذَا كَانَ مَرْهُونًا، وَلَبَنُ الدَّرّ يُشْرَبُ بِنَفَقَتِهِ، إِذَا كَانَ مَرْهُونًا. وَعَلَى الَّذِى يرْكَبُ وَيَشْرَبُ النَّفَقَة.
(رواه أبو هريرة)