28-КИТОБ
РАСУЛУЛЛОҲ СОЛЛОЛЛОҲУ АЛАЙҲИ ВАСАЛЛАМНИНГ: «ОВҚАТДАН ОЛДИН ВА УНДАН ФОРИҒ БЎЛГАНДАН КЕЙИН» ДЕГАН СЎЗЛАРИ ТЎҒРИСИДА
باب ما جاء في قول رسول الله صلى الله عليه وسلم قبل الطعام وعند الفراغ منه
(28)

Абу Айюб Ансорий розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:

«Кунларнинг бирида Набий соллоллоҳу алайҳи васалламнинг ҳузурларида эдим. Таом тортилди. Овқатнинг бошида ейилган таомдақа баракани ва овқатнинг охиридақа баракасиз таомни кўрмагандим. Биз: «Эй Аллоҳнинг Расули, бу қандай бўлди?», дедик. У зот: «Биз ейишни бошлаганда «Бисмиллаҳ» ни айтдик. Кейин келиб ўтирганлар «Бисмиллаҳ» ни айтмасдан таом еганди, улар билан бирга шайтон ҳам таом еди», дедилар».

188- حَدَّثَنَا قُتَيْبَةُ بْنُ سَعِيدٍ، قَالَ: حَدَّثَنَا ابْنُ لَهِيعَةَ، عَنْ يَزِيدَ بْنِ أَبِي حَبِيبٍ، عَنْ رَاشِدِ بْنِ جَنْدَلٍ الْيَافِعِيِّ، عَنْ حَبِيبِ بْنِ أَوْسٍ، عَنْ أَبِي أَيُّوبَ الأَنْصَارِيِّ، قَالَ: كُنَّا عِنْدَ النَّبِيِّ صلى الله عليه وسلم، يَوْمًا، فَقَرَّبَ طَعَامًا، فَلَمْ أَرَ طَعَامًا كَانَ أَعْظَمَ بَرَكَةً مِنْهُ، أَوَّلَ مَا أَكَلْنَا، وَلا أَقَلَّ بَرَكَةً فِي آخِرِهِ، قُلْنَا: يَا رَسُولَ اللهِ، كَيْفَ هَذَا ؟ قَالَ: إِنَّا ذَكَرْنَا اسْمَ اللهِ حِينَ أَكَلْنَا، ثُمَّ قَعَدَ مَنْ أَكَلَ وَلَمْ يُسَمِّ اللَّهَ تَعَالَى فَأَكَلَ مَعَهُ الشَّيْطَانُ

Улашиш
|
|
Нусха олиш

Оиша розияллоҳу анҳодан ривоят қилинади:

«Расулуллоҳ соллоллоҳу алайҳи васаллам: «Бирингиз (бирор нарса) тановул қилганда «Бисмиллаҳ» ни айтишни унутиб қўйса, «Бисмиллаҳ аввалаҳу ва ахироҳу»*, десин», дедилар».

* Маъноси: «Бошида ҳам охирида ҳам Аллоҳнинг номи билан бошлайман».

189- حَدَّثَنَا يَحْيَى بْنُ مُوسَى، قَالَ: حَدَّثَنَا أَبُو دَاوُدَ، قَالَ: حَدَّثَنَا هِشَامٌ الدَّسْتُوائِيُّ، عَنْ بُدَيْلٍ الْعُقَيْلِيُّ، عَنْ عَبْدِ اللهِ بْنِ عُبَيْدِ بْنِ عُمَيْرٍ، عَنْ أُمِّ كُلْثُومٍ، عَنْ عَائِشَةَ، قَالَتْ: قَالَ رَسُولُ اللهِ صلى الله عليه وسلم: إِذَا أَكَلَ أَحَدُكُمْ، فَنَسِيَ أَنْ يَذْكُرَ اللَّهَ تَعَالَى عَلَى طَعَامِهِ، فَلْيَقُلْ: بِسْمِ اللهِ أَوَّلَهُ وَآخِرَهُ

Улашиш
|
|
Нусха олиш

Урва розияллоҳу анҳу Умар ибн Салама розияллоҳу анҳудан ривоят қилади:

«Умар ибн Салама Расулуллоҳ соллоллоҳу алайҳи васалламнинг ҳузурларига кирди. У зотнинг олдиларида таом бор эди. У зот: «Кел эй болажоним. «Бисмиллаҳни» ни айт. Ўнг қўлинг билан егин ва олдингдан егин», дедилар».

190- حَدَّثَنَا عَبْدُ اللهِ بْنُ الصَّبَّاحِ الْهَاشِمِيُّ الْبَصْرِيُّ، قَالَ: حَدَّثَنَا عَبْدُ الأَعْلَى، عَنْ مَعْمَرٍ، عَنْ هِشَامِ بْنِ عُرْوَةَ، عَنْ أَبِيهِ، عَنْ عُمَرَ بْنِ أَبِي سَلَمَةَ، أَنَّهُ دَخَلَ عَلَى رَسُولِ اللهِ صلى الله عليه وسلم، وَعِنْدَهُ طَعَامٌ، فَقَالَ: ادْنُ يَا بُنَيَّ، فَسَمِّ اللَّهَ تَعَالَى، وَكُلْ بِيَمِينِكَ، وَكُلْ مِمَّا يَلِيكَ

Улашиш
|
|
Нусха олиш

Абу Саид Худрий розияллоҳу анҳу айтади:

«Расулуллоҳ соллоллоҳу алайҳи васаллам овқат еб бўлсалар: «Алҳамду лиллаҳил лази атъамана ва сақона ва жаъалана минал муслимин», дер эдилар».

Дуонинг маъноси: «Бизларни едирган, ичирган ва мусулмонлардан қилган Аллоҳгам ҳамду санолар бўлсин».

 191- حَدَّثَنَا مَحْمُودُ بْنُ غَيْلانَ، قَالَ: حَدَّثَنَا أَبُو أَحْمَدَ الزُّبَيْرِيُّ، قَالَ: حَدَّثَنَا سُفْيَانُ الثَّوْرِيُّ، عَنْ أَبِي هَاشِمٍ، عَنِ إِسْمَاعِيلَ بْنِ رِيَاحٍ، عَنْ أَبِيهِ رِيَاحِ بْنِ عَبِيدَةَ، عَنْ أَبِي سَعِيدٍ الْخُدْرِيِّ، قَالَ: كَانَ رَسُولُ اللهِ صلى الله عليه وسلم إِذَا فَرَغَ مِنْ طَعَامِهِ، قَالَ: الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي أَطْعَمَنَا وَسَقَانَا وَجَعَلَنَا مُسْلِمِينَ

Улашиш
|
|
Нусха олиш

Абу Умома розияллоҳу анҳу деди:

«Расулуллоҳ соллоллоҳу алайҳи васалламнинг олдиларидан дастурхон йиғиштириб олинса: «Алҳамду лиллаҳи ҳамдан касирон тоййибан мубарокан фиҳи, ғойро муваддаъин ва ла мустағнин анҳу роббана», деб дуо қилардилар».

Дуонинг маъноси: «Аллоҳга шундай кўп ҳамд бўлсинки, у ҳамд (камчиликлардан) пок, барокотли, (бир марта айтиб, кейин) ташлаб қўйилмайдиган, беҳожат бўлинмайдиган (яъни у ҳамдни айтишга доим муҳтож бўлиб туриладиган ҳамд бўлсин). Эй Роббимиз!».

 192- حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ بَشَّارٍ، قَالَ: حَدَّثَنَا يَحْيَى بْنُ سَعِيدٍ، قَالَ: حَدَّثَنَا ثَوْرُ بْنُ يَزِيدَ، عَنْ خَالِدُ بْنُ مَعْدَانَ، عَنْ أَبِي أُمَامَةَ، قَالَ: كَانَ رَسُولُ اللهِ صلى الله عليه وسلم إِذَا رُفِعَتِ الْمَائِدَةُ مِنْ بَيْنِ يَدَيْهِ، يَقُولُ: الْحَمْدُ لِلَّهِ حَمْدًا كَثِيرًا طَيِّبًا مُبَارَكًا فِيهِ، غَيْرَ مُوَدَّعٍ، وَلا مُسْتَغْنًى عَنْهُ رَبَّنَا

Улашиш
|
|
Нусха олиш

Оиша розияллоҳу анҳу айтади:

«Расулуллоҳ соллоллоҳу алайҳи васаллам саҳобаларидан олтитаси билан ўтириб таом еётган эдилар. Бир аъробий келиб икки луқма еди. Расулуллоҳ соллоллоҳу алайҳи васаллам: «Агар «Бисмиллаҳ» ни айтганида (овқат) ҳаммангизга етган бўларди», дедилар».

193- حَدَّثَنَا أَبُو بَكْرٍ مُحَمَّدُ بْنُ أَبَانَ، قَالَ: حَدَّثَنَا وَكِيعٌ، عَنْ هِشَامٍ الدَّسْتُوائِيِّ، عَنْ بُدَيْلِ بْنِ مَيْسَرَةَ الْعُقَيْلِيِّ، عَنْ عَبْدِ اللهِ بْنِ عُبَيْدِ بْنِ عُمَيْرٍ، عَنْ أُمِّ كُلْثُومٍ، عَنْ عَائِشَةَ، قَالَتْ: كَانَ النَّبِيُّ صلى الله عليه وسلم يَأْكُلُ الطَّعَامَ فِي سِتَّةٍ مِنْ أَصْحَابِهِ، فَجَاءَ أَعْرَابِيٌّ، فَأَكَلَهُ بِلُقْمَتَيْنِ، فَقَالَ رَسُولُ اللهِ صلى الله عليه وسلم: لَوْ سَمَّى لَكَفَاكُمْ

Улашиш
|
|
Нусха олиш

Анас ибн Молик розияллоҳу анҳу айтади:

«Расулуллоҳ соллоллоҳу алайҳи васаллам: «Бир луқма еганда ёки бир ҳўплам ичганда ўша неъмат учун Аллоҳга ҳамд айтган бандадан Аллоҳ албатта рози бўлади», дедилар».

194- حَدَّثَنَا هَنَّادٌ، وَمَحْمُودُ بْنُ غَيْلانَ، قَالا: حَدَّثَنَا أَبُو أُسَامَةَ، عَنْ زَكَرِيَّا بْنِ أَبِي زَائِدَةَ، عَنْ سَعِيدِ بْنِ أَبِي بُرْدَةَ، عَنْ أَنَسِ بْنِ مَالِكٍ، قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللهِ صلى الله عليه وسلم: إِنَّ اللَّهَ لَيَرْضَى عَنِ الْعَبْدِ أَنْ يَأْكُلَ الأَكْلَةَ، أَوْ يَشْرَبَ الشَّرْبَةَ فَيَحْمَدَهُ عَلَيْهَا

Улашиш
|
|
Нусха олиш