29-КИТОБ
ҲИБА* КИТОБИ
كتاب الـهِبَة
(29)

* «Ҳиба» – тортиқ дегани. Истилоҳда эса «бирор мол‑мулк эгалигини эвазсиз топшириш»дир.


108- 2568. Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:

«Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Пойча ёки туёққа таклиф қилинсам ҳам бораман. Менга пойча ёки туёқ ҳадя қилинса ҳам қабул қиламан», дедилар».

108- 2568- عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ رَضِيَ الله تَعَالَى عَنْهُ، عَنِ النَّبِيِّ صلى الله عليه وسلم قَالَ: «لَوْ دُعِيتُ إِلَى ذِرَاعٍ أَوْ كُرَاعٍ.. لَأَجَبْتُ، وَلَوْ أُهْدِيَ إِلَيَّ ذِرَاعٌ أَوْ كُرَاعٌ.. لَقَبِلْتُ».

Улашиш
|
|
Нусха олиш

109- 2571. Анас розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:

«Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам бизникига, мана шу ҳовлимизга келиб, ичимлик сўрадилар. У зот учун қўйимизни соғдик. Кейин унга (сутга) мана шу қудуғимизнинг сувини аралаштириб, у зотга бердим. Абу Бакр сўл томонларида, Умар рўпараларида, бир аъробий ўнг томонларида эди. У зот ичиб бўлгач, Умар: «Мана Абу Бакр», деди. У зот аъробийга бердилар. Кейин: «Ўнг томондагилардан, ўнг томондагилардан. Ҳой, ўнг томондан бошланглар», дедилар».

Анас уч марта: «Бу суннатдир, бу суннатдир, бу суннатдир», деди».

109- 2571- عَنْ أَنَسٍ [رضي الله عنه] قَالَ: أَتَانَا رَسُولُ اللهِ صلى الله عليه وسلم فِي دَارِنَا هَذِهِ، فَاسْتَسْقَى، فَحَلَبْنَا لَهُ شَاةً لَنَا، ثُمَّ شُبْتُهُ مِنْ مَاءِ بِئْرِنَا هَذِهِ، فَأَعْطَيْتُهُ - وَأَبُو بَكْرٍ عَنْ يَسَارِهِ، وَعُمَرُ تـُجَاهَهُ، وَأَعْرَابِيٌّ عَنْ يـَمِينِهِ، - فَلَمَّا فَرَغَ.. قَالَ عُمَرُ: هَذَا أَبُو بَكْرٍ. فَأَعْطَى الْأَعْرَابِيَّ فَضْلَهُ، ثُمَّ قَالَ: «الْأَيـْمَنُونَ الْأَيـْمَنُونَ، أَلَا فَيَمِّنُوا». قَالَ أَنَسٌ: فَهْيَ سُنَّةٌ، فَهْيَ سُنَّةٌ، فَهْيَ سُنَّةٌ (ثَلَاثَ مَرَّاتٍ).

Улашиш
|
|
Нусха олиш

110- 2585. Оиша розияллоҳу анҳодан ривоят қилинади:

«Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам ҳадяни қабул қилар ва эвазига (тенг ёки афзал нарса) қайтарар эдилар».

110- 2585- عَنْ عَائِشَةَ [رَضِيَ اللهُ عَنْهَا] قَالَتْ: (كَانَ رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ يَقْبَلُ الْهَدِيَّةَ وَيُثِيبُ عَلَيْهَا).

Улашиш
|
|
Нусха олиш

Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Кимнинг зиммасида ҳақ бўлса, уни берсин ёки ҳалоллаб олсин», деганлар.

 111- الـبُخَارِيُّ: قَالَ النَّبِيُّ صلى الله عليه وسلم: مَنْ كَانَ عَلَيْهِ حَقٌّ.. فَلْيُعْطِهِ، أوْ لِيَتَحَلَّلْهُ مِنْهُ.

Улашиш
|
|
Нусха олиш

112- 2611. Ибн Умар розияллоҳу анҳумодан ривоят қилинади:

«Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам билан бирга сафарда эдик. Ёш, асов туя устида эдим. Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам Умарга: «Буни менга сот», дедилар. У уни сотди. Шунда Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Бу сенга, эй Абдуллоҳ», дедилар».

112- 2611- عَنِ ابْنِ عُمَرَ [رَضِيَ اللهُ عَنْهُمَا] قَالَ: كُنَّا مَعَ النَّبِيِّ صلى الله عليه وسلم فِي سَفَرٍ، وَكُنْتُ عَلَى بَكْرٍ صَعْبٍ، فَقَالَ النَّبِيُّ صلى الله عليه وسلم لِعُمَرَ: «بِعْنِيهِ» فَبَاعَهُ، فَقَالَ النَّبِيُّ صلى الله عليه وسلم: «هُوَ لَكَ يَا عَبْدَ اللهِ».

Улашиш
|
|
Нусха олиш

113- 2632. Жобир розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:

«Бизлардан айримларимизнинг ортиқча ерлари бўлиб, «уларни учдан бир, тўртдан бир ёки тенг яримга ижарага берамиз», дейишди. Шунда Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Кимнинг ери бўлса, унга экин эксин ёки уни биродарига берсин. Бунга кўнмаса, ерини ушлаб турсин», дедилар».

113- 2632- عَنْ جَابِرٍ [رضي الله عنه] قَالَ: كَانُوا يَزْرَعُونَهَا بِالثُّلُثِ وَالرُّبُعِ وَالنِّصْفِ، فَقَالَ النَّبِيُّ صلى الله عليه وسلم: «مَنْ كَانَتْ لَهُ أَرْضٌ.. فَلْيَزْرَعْهَا، أَوْ لِيَمْنَحْهَا أَخَاهُ، فَإِنْ أَبَى.. فَلْيُمْسِكْ أَرْضَهُ».

Улашиш
|
|
Нусха олиш

114- 2636. Умар розияллоҳу анҳу айтади:

«Аллоҳ йўлида бир (кишига) от миндирдим. Кейин унинг сотилаётганини кўриб қолдим. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламдан сўраган эдим, у зот: «Сотиб олма, садақангни қайтариб олма», дедилар».

114- 2636- عَنْ عُمَرَ [رضي الله عنه] قَالَ: حَمَلْتُ عَلَى فَرَسٍ فِي سَبِيلِ اللهِ، فَرَأَيْتُهُ يُبَاعُ، فَسَأَلْتُ رَسُولَ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ، فَقَالَ: «لَا تَشْتَرِ، وَلَا تَعُدْ فِي صَدَقَتِكَ».

Улашиш
|
|
Нусха олиш