15-КИТОБ
ТАЛОҚ КИТОБИ
كِتَابُ الطَّلَاقِ
(15)

Нофеъдан ривоят қилинади:

«Абдуллоҳ ибн Умар Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг даврларида аёлини ҳайзли ҳолида талоқ қилибди. Умар ибн Хаттоб бу ҳақда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламдан сўрабди. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам унга шундай дебдилар: «Унга буюр, уни қайтиб олсин. Кейин пок бўлиб, яна ҳайз кўриб, яна пок бўлгуниича уни тек қўйсин. Сўнгра истаса, кейин ўзида олиб қолади, истаса, тегмай туриб талоқ қилади. Аёлларни талоқ қилишда Аллоҳ азза ва жалла буюрган идда ана шудир».

Имом Бухорий, Муслим, Термизий, Насаий, Абу Довуд ва Ибн Можа ривоят қилишган.

257 - عَنِ ابْنِ عُمَرَ، أَنَّهُ طَلَّقَ امْرَأَتَهُ، وَهِيَ حَائِضٌ فِي عَهْدِ رَسُولِ اللهِ صلى الله عليه وسلم، فَسَأَلَ عُمَرُ بْنُ الْخَطَّابِ رَسُولَ اللهِ صلى الله عليه وسلم عَنْ ذَلِكَ، فَقَالَ لَهُ رَسُولُ اللهِ صلى الله عليه وسلم: «مُرْهُ فَلْيُرَاجِعْهَا، ثُمَّ لِيَتْرُكْهَا، حَتَّى تَطْهُرَ، ثُمَّ تَحِيضَ، ثُمَّ تَطْهُرَ، ثُمَّ إِنْ شَاءَ أَمْسَكَ بَعْدُ، وَإِنْ شَاءَ طَلَّقَ قَبْلَ أَنْ يَمَسَّ، فَتِلْكَ الْعِدَّةُ الَّتِي أَمَرَ اللهُ عَزَّ وَجَلَّ أَنْ يُطَلَّقَ لَهَا النِّسَاءُ».

[خ 4908، م 1471، ت 1175، س 3389، د 2179، جه 2019].

Улашиш
|
|
Нусха олиш

Умму Ҳабибадан ривоят қилинади:

«Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг: «Аллоҳга ва охират кунига иймон келтирган аёлга уч кундан ортиқ аза тутиш ҳалол эмас, фақатгина эрига тўрт ою ўн кун (аза тутади)», деганларини эшитдим».

Имом Бухорий, Муслим, Термизий, Насаий, Абу Довуд ва Ибн Можа ривоят қилишган.

258 - عَنْ أُمِّ حَبِيبَةَ قَالَتْ: سَمِعْتُ رَسُولَ اللهِ صلى الله عليه وسلم يَقُولُ: «لَا يَحِلُّ لِامْرَأَةٍ تُؤْمِنُ بِاللهِ وَالْيَوْمِ الْآخِرِ أَنْ تُحِدَّ فَوْقَ ثَلَاثٍ، إِلَّا عَلَى زَوْجٍ أَرْبَعَةَ أَشْهُرٍ وَعَشْرًا».

[خ 1280، م 1486، ت 1195، س 3500، د 2299، جه 2084].

Улашиш
|
|
Нусха олиш

Умму Ҳабибадан ривоят қилинади:

«Бир аёл Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг ҳузурларига келиб, бир қизининг эри вафот этгани, энди унинг кўзи оғриб қолиб, сурма қўймоқчи эканини айтди. Шунда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Ахир йил тўлганда тезак отардиларинг‑ку! Бу эса тўрт ою ўн кун, холос‑ку», дедилар».

Имом Бухорий, Муслим, Термизий, Насаий, Абу Довуд ва Ибн Можа ривоят қилишган.

259 - عَنْ أُمِّ حَبِيبَةَ: أَنَّ امْرَأَةً أَتَتْ رَسُولَ اللهِ صلى الله عليه وسلم فَذَكَرَتْ لَهُ أَنَّ بِنْتًا لَهَا تُوُفِّيَ عَنْهَا زَوْجُهَا، فَاشْتَكَتْ عَيْنُهَا فَهِيَ تُرِيدُ أَنْ تَكْحُلَهَا، فَقَالَ رَسُولُ اللهِ صلى الله عليه وسلم: «قَدْ كَانَتْ إِحْدَاكُنَّ تَرْمِي بِالْبَعْرَةِ عِنْدَ رَأْسِ الْحَوْلِ وَإِنَّمَا هِيَ أَرْبَعَةُ أَشْهُرٍ وَعَشْرٌ».

[خ 1280، م 1486، ت 1195، س 3500، د 2299، جه 2084].

Улашиш
|
|
Нусха олиш

Оиша розияллоҳу анҳодан ривоят қилинади:

«Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам ширинлик ва асални яхши кўрар эдилар. Асрни ўқигач, аёлларининг ҳузурига кириб ўтар, улар билан мубошарат қилар эдилар. (Бир куни) Ҳафсанинг ҳузурига кириб, унинг олдида ҳар доимгидан кўпроқ ушланиб қолдилар. Бу ҳақда сўраб‑суриштирган эдим, бир киши менга: «Қавмидан бир аёл унга бир укка* асал ҳадя қилган эди, у Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламга ўшандан бир ҳўплам берибди», деди. Шунда: «Аллоҳга қасам, у зотга бир ҳийла қиламиз», дедим. Кейин буни Савдага айтиб, шундай дедим: «У зот ҳузурингга кирганларида яқинингга келадилар. Шунда сен у зотга: «Эй Аллоҳнинг Расули, мағофир* едингизми?» дегин. Аниқки, у зот сенга: «Йўқ», дейдилар. Сен у зотга: «Унда манави ниманинг ҳиди?» дегин. – Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам ўзларидан нохуш ҳид келишини қаттиқ олардилар. – Аниқки, у зот: «Ҳафса менга асал берган эди», дейдилар. Шунда сен у зотга: «Унинг асалариси урфут* еган экан‑да», дегин. Мен ҳам шундай дейман. Сен ҳам шундай дегин, эй Сафийя!»

У зот Савданинг ҳузурига кирдилар. Савда: «Ўзидан ўзга илоҳ йўқ Зотга қасам, ўшанда сендан қўрққанимдан, айтган нарсангни у зот эшик олдига келишлари биланоқ айтиб юборишимга сал қолди», дер эди. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам унга яқинлашганларида: «Эй Аллоҳнинг Расули, мағофир едингизми»? дебди. У зот: «Йўқ», дебдилар. «Унда манави ниманинг ҳиди?» дебди. У зот: «Ҳафса менга асал берган эди», дебдилар. «Асалариси урфут* еган экан‑да», дебди.

Кейин менинг олдимга кирганларида мен ҳам у зотга худди шундай дедим. Сўнг Сафийянинг олдига кирганларида у ҳам шундай дебди. Кейин Ҳафсанинг олдига кирганларида у: «Эй Аллоҳнинг Расули, ўшандан сизга яна қуйиб берайми?» деган экан, у зот: «Унга эҳтиёжим йўқ», дебдилар.

Савда: «Субҳаналлоҳ! У зотни маҳрум қилиб қўйдик‑да», дея бошлаган эди, мен унга: «Жим бўл!» дедим».

 

Имом Бухорий, Муслим, Термизий, Насаий, Абу Довуд ва Ибн Можа ривоят қилишган.

* Укка – теридан қилинган юмалоқ меш. Унга асосан ёғ ва асал солинган.

 

260 - عَنْ عَائِشَةَ، قَالَتْ: كَانَ رَسُولُ اللهِ صلى الله عليه وسلم يُحِبُّ الْحَلْوَاءَ وَالْعَسَلَ، فَكَانَ إِذَا صَلَّى الْعَصْرَ دَارَ عَلَى نِسَائِهِ، فَيَدْنُو مِنْهُنَّ، فَدَخَلَ عَلَى حَفْصَةَ، فَاحْتَبَسَ عِنْدَهَا أَكْثَرَ مِمَّا كَانَ يَحْتَبِسُ، فَسَأَلْتُ عَنْ ذَلِكَ، فَقِيلَ لِي: أَهْدَتْ لَهَا امْرَأَةٌ مِنْ قَوْمِهَا عُكَّةً مِنْ عَسَلٍ، فَسَقَتْ رَسُولَ اللهِ صلى الله عليه وسلم مِنْهُ شَرْبَةً، فَقُلْتُ: أَمَا وَاللهِ لَنَحْتَالَنَّ لَهُ، فَذَكَرْتُ ذَلِكَ لِسَوْدَةَ، وَقُلْتُ: إِذَا دَخَلَ عَلَيْكِ، فَإِنَّهُ سَيَدْنُو مِنْكِ، فَقُولِي لَهُ: يَا رَسُولَ اللهِ، أَكَلْتَ مَغَافِيرَ؟ فَإِنَّهُ سَيَقُولُ لَكِ: «لَا»، فَقُولِي لَهُ: مَا هَذِهِ الرِّيحُ؟ وَكَانَ رَسُولُ اللهِ صلى الله عليه وسلم يَشْتَدُّ عَلَيْهِ أَنْ يُوجَدَ مِنْهُ الرِّيحُ، فَإِنَّهُ سَيَقُولُ لَكِ: «سَقَتْنِي حَفْصَةُ شَرْبَةَ عَسَلٍ»، فَقُولِي لَهُ: جَرَسَتْ نَحْلُهُ الْعُرْفُطَ، وَسَأَقُولُ ذَلِكِ لَهُ، وَقُولِيهِ أَنْتِ يَا صَفِيَّةُ، فَلَمَّا دَخَلَ عَلَى سَوْدَةَ، قَالَتْ: تَقُولُ سَوْدَةُ: وَالَّذِي لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ، لَقَدْ كِدْتُ أَنْ أُبَادِئَهُ بِالَّذِي قُلْتِ لِي، وَإِنَّهُ لَعَلَى الْبَابِ فَرَقًا مِنْكِ، فَلَمَّا دَنَا رَسُولُ اللهِ صلى الله عليه وسلم، قَالَتْ: يَا رَسُولَ اللهِ، أَكَلْتَ مَغَافِيرَ؟ قَالَ: «لَا»، قَالَتْ: فَمَا هَذِهِ الرِّيحُ؟ قَالَ: «سَقَتْنِي حَفْصَةُ شَرْبَةَ عَسَلٍ»، قَالَتْ: جَرَسَتْ نَحْلُهُ الْعُرْفُطَ، فَلَمَّا دَخَلَ عَلَيَّ، قُلْتُ لَهُ: مِثْلَ ذَلِكَ، ثُمَّ دَخَلَ عَلَى صَفِيَّةَ، فَقَالَتْ بِمِثْلِ ذَلِكَ، فَلَمَّا دَخَلَ عَلَى حَفْصَةَ، قَالَتْ: يَا رَسُولَ اللهِ، أَلَا أَسْقِيكَ مِنْهُ؟ قَالَ: «لَا حَاجَةَ لِي بِهِ»، قَالَتْ: تَقُولُ سَوْدَةُ: سُبْحَانَ اللهِ، وَاللهِ لَقَدْ حَرَمْنَاهُ، قَالَتْ: قُلْتُ لَهَا: اسْكُتِي.

[خ 4912، م 1474، ت 1831، س 3421، د 3714، جه 3323].

Улашиш
|
|
Нусха олиш

Оиша розияллоҳу анҳодан ривоят қилинади:

«Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам бизга ихтиёр бердилар, биз у зотни ихтиёр қилдик. Буни талоқ деб ҳисобламадилар».

Имом Бухорий, Муслим, Термизий, Насаий, Абу Довуд ва Ибн Можа ривоят қилишган.

261 - عَنْ عَائِشَةَ، قَالَتْ: خَيَّرَنَا رَسُولُ اللهِ صلى الله عليه وسلم، فَاخْتَرْنَاهُ، فَلَمْ يَعُدَّهُ طَلَاقًا.

Улашиш
|
|
Нусха олиш

Зайнаб бинт Умму Салама онасидан ривоят қилади:

«Бир аёлнинг эри вафот этди. Унинг (кўзи касалланиб, кўрмай қолади деб) кўзидан хавфсираб қолишди. Набий соллаллоҳу алайҳи васалламнинг ҳузурларига келиб, у зотдан сурма қўйишга изн сўрашди. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Ахир энг ёмон уйда, ёпинчиқларда [ёки «уйида, энг ёмон ёпинчиқларда] ўтириб, кейин бирор ит ўтса, тезак отиб, кейин чиқишар эди‑ку! Тўрт ою ўн кун бўлмайдими дедилар».

Имом Бухорий, Муслим, Термизий, Насаий, Абу Довуд ва Ибн Можа ривоят қилишган.

262 - عَنْ أُمِّ سَلَمَةَ: أَنَّ امْرَأَةً تُوُفِّيَ زَوْجُهَا، فَخَافُوا عَلَى عَيْنِهَا، فَأَتَوُا النَّبِيَّ صلى الله عليه وسلم، فَاسْتَأْذَنُوهُ فِي الْكُحْلِ، فَقَالَ رَسُولُ اللهِ صلى الله عليه وسلم: «قَدْ كَانَتْ إِحْدَاكُنَّ تَكُونُ فِي شَرِّ بَيْتِهَا فِي أَحْلَاسِهَا - أَوْ فِي شَرِّ أَحْلَاسِهَا فِي بَيْتِهَا - حَوْلًا، فَإِذَا مَرَّ كَلْبٌ رَمَتْ بِبَعْرَةٍ، فَخَرَجَتْ، أَفَلَا أَرْبَعَةَ أَشْهُرٍ وَعَشْرًا؟».

[خ 1280، م 1488، ت 1197، س 3501، د 2299، جه 2084].

Улашиш
|
|
Нусха олиш

Умму Салама розияллоҳу анҳо айтади:

«Бир аёл Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг ҳузурларига келиб, «Эй Аллоҳнинг Расули, қизимнинг эри вафот этди. Унинг кўзи оғриб қолди, унга сурма суртсак бўладими?» деди. «Йўқ», дедилар. – Икки-уч бор (сўраса ҳам,) ҳар гал «Йўқ» дедилар. – Сўнгра: «У (идда) тўрт ою ўн кун. Ахир жоҳилият даврида бир йил тўлганда тезак отар эдиларинг‑ку», дедилар».

Имом Бухорий, Муслим, Термизий, Насаий, Абу Довуд ва Ибн Можа ривоят қилишган.

263 - عَنْ أُمِّ سَلَمَةَ، تَقُولُ: جَاءَتِ امْرَأَةٌ إِلَى رَسُولِ اللهِ صلى الله عليه وسلم، فَقَالَتْ: يَا رَسُولَ اللهِ، إِنَّ ابْنَتِي تُوُفِّيَ عَنْهَا زَوْجُهَا، وَقَدِ اشْتَكَتْ عَيْنُهَا، أَفَنَكْحُلُهَا؟ فَقَالَ رَسُولُ اللهِ صلى الله عليه وسلم: «لَا» - مَرَّتَيْنِ أَوْ ثَلَاثًا، كُلَّ ذَلِكَ يَقُولُ: «لَا» - ثُمَّ قَالَ: «إِنَّمَا هِيَ أَرْبَعَةُ أَشْهُرٍ وَعَشْرٌ، وَقَدْ كَانَتْ إِحْدَاكُنَّ فِي الْجَاهِلِيَّةِ تَرْمِي بِالْبَعْرَةِ عَلَى رَأْسِ الْحَوْلِ».

[خ 1280، م 1489، ت 1197، س 3501، د 2299، جه 2084].

Улашиш
|
|
Нусха олиш