(1) НАБИЙ СОЛЛАЛЛОҲУ АЛАЙҲИ ВАСАЛЛАМНИНГ «МЕНДАН КЕЙИН ТЕЗДА ЎЗИНГИЗ ИНКОР ҚИЛАДИГАН ИШЛАРНИ КЎРАСИЗЛАР» ДЕГАН СЎЗЛАРИ ҲАҚИДА
(1) بَاب: قَوْلِ النَّبِيِّ صلى الله عليه وسلم: «سَتَرَوْنَ بَعْدِي أُمُورًا تُنْكِرُونَهَا»
2134.7053. Ибн Аббос розияллоҳу анҳумодан ривоят қилинади:
«Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Ким ўз амирининг бирор жиҳатини хушламаса, сабр қилсин, чунки ким султон измидан бир қарич ташқари чиқса, жоҳилий ўлимда ўлади», дедилар».
2134А/7054. Ибн Аббос розияллоҳу анҳумо айтади:
«Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Ким амирида ўзи ёқтирмайдиган бирор жиҳат кўрса, бунга сабр қилсин, чунки ким жамоатдан бир қарич ажраб ўлса, жоҳилий ўлимда ўлибди», дедилар».
2134/7053 - عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ رَضِيَ الله عَنْهُمَا عَنِ النَّبِيِّ صلى الله عليه وسلم قَالَ: «مَنْ كَرِهَ مِنْ أَمِيرِهِ شَيْئًا فَلْيَصْبِرْ، فَإِنَّهُ مَنْ خَرَجَ مِنَ السُّلْطَانِ شِبْرًا مَاتَ مِيتَةً جَاهِلِيَّةً».
2134أ/7054 – وَفِي رِوَايَةٍ أُخْرَى عَنْهُ قَالَ: «مَنْ رَأَى مِنْ أَمِيرِهِ شَيْئًا يَكْرَهُهُ فَلْيَصْبِرْ عَلَيْهِ، فَإِنَّهُ مَنْ فَارَقَ الْجَمَاعَةَ شِبْرًا فَمَاتَ، إِلَّا مَاتَ مِيتَةً جَاهِلِيَّةً».
2135.7055, 7056. Жунода ибн Абу Умайя розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:
«Убода ибн Сомит касаллигида унинг ҳузурига кирдик. «Аллоҳ сизни соғайтирсин, бизга Набий соллаллоҳу алайҳи васалламдан ўзингиз эшитган, ўзингизга манфаат берадиган бирор ҳадис айтиб беринг», дедик. У шундай деди: «Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам бизни чақирдилар, биз у зотга байъат бердик. У зот биздан олган байъатлари ичида фаоллигимизда ҳам, ёқтирмаганимизда ҳам, қийинчиликда ҳам, кенгчиликда ҳам қулоқ солиш, итоат қилиш, (раҳбарларни) ўзимиздан устун қўйиш, Аллоҳдан ҳужжат‑далил келган ошкора куфрни кўрмагунча бу иш (раҳбарлик) хусусида эгалари билан тортишмаслик ҳам бор эди».
2135/7055 – عن عُبَادَة بنِ الصَّامت رَضِيَ الله عَنْهُ قَالَ: دَعَانَا النَّبِيُّ صلى الله عليه وسلم، فَبَايَعْنَاهُ. فَقَالَ: فِيمَا أَخَذَ عَلَيْنَا أَنْ بَايَعَنَا عَلَى السَّمْعِ وَالطَّاعَةِ، فِي مَنْشَطِنَا وَمَكْرَهِنَا، وَعُسْرِنَا وَيُسْرِنَا وَأَثَرَةٍ عَلَيْنَا، وَأَنْ لَا نُنَازِعَ الْأَمْرَ أَهْلَهُ، إِلَّا أَنْ تَرَوْا كُفْرًا بَوَاحًا عِنْدَكُمْ مِنَ اللهِ فِيهِ بُرْهَانٌ.
(2) ФИТНАЛАР ЮЗАГА ЧИҚИШИ ҲАҚИДА
(2) بَاب: ظُهُورِ الْفِتَنِ
2136.7067. Абу Воилдан ривоят қилинади:
«Ашъарий Абдуллоҳга: «Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам ҳарж кунлари – ва ҳоказо, – деб айтган кунларни биласанми?» деди. Ибн Масъуд шундай деди: «Набий соллаллоҳу алайҳи васалламнинг «Одамларнинг ёмонлари –тириклигида қиёмат қоим бўладиганлардир», деяётганларини эшитганман».
2136/7067 - عَنِ ابْنِ مَسْعُودٍ رَضِيَ الله عَنْهُ قال: سَمِعْتُ النَّبِيَّ صلى الله عليه وسلم يَقُولُ: «مِنْ شِرَارِ النَّاسِ مَنْ تُدْرِكُهُمُ السَّاعَةُ وَهُمْ أَحْيَاءٌ».
(3) БИРОР ЗАМОН КЕЛМАЙДИКИ, КЕЙИНГИСИ УНДАН ЁМОНРОҚ БЎЛМАСА
(3) بَاب: لَا يَأْتِي زَمَانٌ إِلَّا الَّذِي بَعْدَهُ شَرٌّ مِنْهُ
2137.7068. Зубайр ибн Адийдан ривоят қилинади:
«Анас ибн Моликка бориб, Ҳажжождан кўрганларимиздан унга шикоят қилдик. Шунда у: «Сабр қилинглар, чунки бундан кейин то Роббингизга йўлиққунингизча бирор замон келмайдики, кейингиси ундан ёмонроқ бўлмаса. Мен буни Набийингиз соллаллоҳу алайҳи васалламдан эшитганман», деди».
2137/7068 – عَنْ أَنَسِ بْنِ مَالِكٍ رَضِيَ الله عَنْهُ، وقَد شكي إلَيه ما لقي الناس مِنَ الـحجاج، فَقَالَ: اصْبِرُوا، فَإِنَّهُ لَا يَأْتِي عَلَيْكُمْ زَمَانٌ إِلَّا الَّذِي بَعْدَهُ شَرٌّ مِنْهُ، حَتَّى تَلْقَوْا رَبَّكُمْ، سَمِعْتُهُ مِنْ نَبِيِّكُمْ صلى الله عليه وسلم.
(4) НАБИЙ СОЛЛАЛЛОҲУ АЛАЙҲИ ВАСАЛЛАМНИНГ «КИМ БИЗГА ҚАРШИ ҚУРОЛ КЎТАРСА, БИЗДАН ЭМАС!» ДЕГАН СЎЗЛАРИ ҲАҚИДА
(4) بَاب: قَوْلِ النَّبِيِّ صلى الله عليه وسلم: «مَنْ حَمَلَ عَلَيْنَا السِّلَاحَ فَلَيْسَ مِنَّا»
2138.7072. Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳу айтади:
«Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Бирортангиз биродарига қурол ўқталмасин! Зеро, у билмайдики, шайтон (қуролни) унинг қўлидан чиқариб юборса, дўзахнинг бир чуқурига тушиши мумкин», дедилар».
2138/7072 - عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ رَضِيَ الله عَنْهُ، عَنِ النَّبِيِّ صلى الله عليه وسلم قَالَ: «لَا يُشِيرُ أَحَدُكُمْ عَلَى أَخِيهِ بِالسِّلَاحِ، فَإِنَّهُ لَا يَدْرِي، لَعَلَّ الشَّيْطَانَ يَنْزِعُ فِي يَدِهِ، فَيَقَعُ فِي حُفْرَةٍ مِنَ النَّارِ».
(5) ШУНДАЙ ФИТНА БЎЛАДИКИ, УНДА ТУРГАНДАН ЎТИРГАН ЯХШИДИР
(5) بَاب: تَكُونُ فِتْنَةٌ، الْقَاعِدُ فِيهَا خَيْرٌ مِنَ الْقَائِمِ
2139.7081. Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:
«Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам шундай дедилар: «Ҳали фитналар бўлади, унда ўтирган тургандан яхшидир, турган юргандан яхшидир, юрган югургандан яхшидир. Ким унга бош суқса, уни фалокатга олиб боради. Ким ундан қочишга бошпана ёки паноҳ топса, ўша ерда паналансин».
2139/7081 – وَعَنْهُ رَضِيَ الله عَنْهُ قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللهِ صلى الله عليه وسلم: «سَتَكُونُ فِتَنٌ، الْقَاعِدُ فِيهَا خَيْرٌ مِنَ الْقَائِمِ، وَالْقَائِمُ فِيهَا خَيْرٌ مِنَ الْمَاشِي، وَالْمَاشِي فِيهَا خَيْرٌ مِنَ السَّاعِي، مَنْ تَشَرَّفَ لَهَا تَسْتَشْرِفْهُ، فَمَنْ وَجَدَ فِيهَا مَلْجَأً أَوْ مَعَاذًا، فَلْيَعُذْ بِهِ».
(6) ФИТНАДА САҲРОГА ЧИҚИБ КЕТИШ ҲАҚИДА
(6) بَاب: التَّعَرُّبِ فِي الْفِتْنَةِ
2140.7087. Язид ибн Абу Убайддан ривоят қилинади:
«Салама ибн Акваъ айтдики, у Ҳажжожнинг олдига кирибди. У: «Эй Ибн Акваъ, муртад бўлдингми? Саҳройи бўлиб кетдингми?» дебди. «Йўқ, лекин Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам менга чўлга (чиқиб кетишга) изн берганлар», дебди.
Усмон ибн Аффон қатл қилингач, Салама ибн Акваъ Рабазага чиқиб кетди. У ерда бир аёлга уйланиб, ундан бир неча фарзандли бўлди ва ўлимидан бир неча кун олдин Мадинага келгунича ўша ерда (Рабазада) бўлди».
2140/7087 - عَنْ سَلَمَةَ بْنِ الْأَكْوَعِ رَضِيَ الله عَنْهُ، أَنَّهُ دَخَلَ عَلَى الْحَجَّاجِ فَقَالَ: يَا ابْنَ الْأَكْوَعِ، ارْتَدَدْتَ عَلَى عَقِبَيْكَ، تَعَرَّبْتَ؟ قَالَ: لَا، وَلَكِنَّ رَسُولَ اللهِ صلى الله عليه وسلم أَذِنَ لِي فِي الْبَدْوِ.
(7) АЛЛОҲ БИРОР ҚАВМГА АЗОБ ТУШИРСА...
(7) بَاب: إِذَا أَنْزَلَ اللهُ بِقَوْمٍ عَذَابًا
2141.7108. Ибн Умар розияллоҳу анҳумо шундай деди:
«Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Аллоҳ бирор қавмга азоб туширса, бу азоб у ердагиларнинг ҳаммасига етади. Кейин (қиёматда) амалларига кўра қайта тириладилар», дедилар».
2141/7108 - عَنِ ابْنِ عُمَرَ رَضِيَ اللهُ عَنْهُمَا قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللهِ صلى الله عليه وسلم: «إِذَا أَنْزَلَ اللهُ بِقَوْمٍ عَذَابًا، أَصَابَ الْعَذَابُ مَنْ كَانَ فِيهِمْ، ثُمَّ بُعِثُوا عَلَى أَعْمَالِهِمْ».
(8) ҚАВМ ОЛДИДА БИР НАРСАНИ АЙТИБ, ТАШҚАРИГА ЧИҚҚАЧ, УНИНГ ТЕСКАРИСИНИ АЙТСА...
(8) بَاب: إِذَا قَالَ عِنْدَ قَوْمٍ شَيْئًا، ثُمَّ خَرَجَ فَقَالَ بِخِلَافِهِ
2142.7114. Ҳузайфа розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:
«Мунофиқлик Набий соллаллоҳу алайҳи васалламнинг даврларидагина бўлган, бугун эса у иймондан кейинги куфрдир».
2142/7114 - عَنْ حُذَيْفَةَ بْنِ الـيمان رَضِيَ الله عَنْهُ قَالَ: إِنَّمَا كَانَ النِّفَاقُ عَلَى عَهْدِ النَّبِيِّ صلى الله عليه وسلم، فَأَمَّا الْيَوْمَ فَإِنَّمَا هُوَ الْكُفْرُ بَعْدَ الْإِيمَانِ.
(9) ОЛОВ ЧИҚИШИ ҲАҚИДА
(9) بَاب: خُرُوجِ النَّارِ
2143.7118. Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳу хабар қилади:
«Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Ҳижоз еридан бир олов чиқиб, Бусродаги туяларнинг бўйнини ёритмагунича қиёмат қоим бўлмайди», дедилар».
2143/7118 - عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ رَضِيَ الله عَنْهُ، أَنَّ رَسُولَ اللهِ صلى الله عليه وسلم قَالَ: «لَا تَقُومُ السَّاعَةُ حَتَّى تَخْرُجَ نَارٌ مِنْ أَرْضِ الْحِجَازِ، تُضِيءُ أَعْنَاقَ الْإِبِلِ بِبُصْرَي».
(10)
(10) بَاب
2145.7121. Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:
«Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам шундай дедилар: «Муддаоси бир бўлган икки улкан жамоа жанг қилиб, катта қирғинбарот бўлмагунча, ҳар бири ўзини Аллоҳнинг Расули деб даъво қиладиган ўттизга яқин каззоб дажжоллар чиқмагунча, илм суғуриб олинмагунча, зилзилалар кўпаймагунча, замон қисқармагунча, фитналар юзага чиқиб, ҳарж – бу қатлдир – кўпаймагунча, мол‑дунёингиз кўпайиб, тўлиб‑тошмагунча, ҳатто мол‑дунё эгаси садақасини ким қабул қилишининг ташвишини қиладиган, ҳатто уни таклиф қилса, таклиф этилган «Бунга менинг эҳтиёжим йўқ», демагунча, одамлар кимўзарга уй қурмагунча, киши бировнинг қабри ёнидан ўтаётиб, «Қани энди унинг ўрнида бўлсам!» деб юбормагунча ва қуёш мағрибидан чиқмагунча қиёмат қоим бўлмайди. (Қуёш мағрибдан) чиққанда одамлар уни кўради – яъни барчаси иймон келтиради. – Ана ўша аввал иймон келтирмаган ёки иймонида яхшилик касб қилмаган жонга иймони наф бермайдиган вақтдир. Қиёмат шундай қоим бўладики, ҳатто кийимлигини ёйган икки киши уни савдолашиб ҳам, ўраб ҳам улгурмайди. Қиёмат шундай қоим бўладики, киши туясининг сутини олиб кетади, лекин ичишга улгурмайди. Қиёмат шундай қоим бўладики, ҳовузини суваб турган одам унга сув қуйишга улгурмайди. Қиёмат шундай қоим бўладики, луқмасини оғзига олган одам уни ейишга улгурмайди».
2145/7121 – وَعَنْهُ رَضِيَ الله عَنْهُ، أَنَّ رَسُولَ اللهِ صلى الله عليه وسلم قَالَ: «لَا تَقُومُ السَّاعَةُ حَتَّى تَقْتَتِلَ فِئَتَانِ عَظِيمَتَانِ، يَكُونُ بَيْنَهُمَا مَقْتَلَةٌ عَظِيمَةٌ، دَعْوَتُهُمَا وَاحِدَةٌ. وَحَتَّى يُبْعَثَ دَجَّالُونَ كَذَّابُونَ، قَرِيبٌ مِنْ ثَلَاثِينَ، كُلُّهُمْ يَزْعُمُ أَنَّهُ رَسُولُ اللهِ، وَحَتَّى يُقْبَضَ الْعِلْمُ، وَتَكْثُرَ الزَّلَازِلُ، وَيَتَقَارَبَ الزَّمَانُ، وَتَظْهَرَ الْفِتَنُ، وَيَكْثُرَ الْهَرْجُ وَهْوَ الْقَتْلُ. وَحَتَّى يَكْثُرَ فِيكُمُ الْمَالُ، فَيَفِيضَ حَتَّى يُهِمَّ رَبَّ الْمَالِ مَنْ يَقْبَلُ صَدَقَتَهُ، وَحَتَّى يَعْرِضَهُ، فَيَقُولَ الَّذِي يَعْرِضُهُ عَلَيْهِ: لَا أَرَبَ لِي بِهِ. وَحَتَّى يَتَطَاوَلَ النَّاسُ فِي الْبُنْيَانِ. وَحَتَّى يَمُرَّ الرَّجُلُ بِقَبْرِ الرَّجُلِ فَيَقُولُ: يَا لَيْتَنِي مَكَانَهُ. وَحَتَّى تَطْلُعَ الشَّمْسُ مِنْ مَغْرِبِهَا، فَإِذَا طَلَعَتْ وَرَآهَا النَّاسُ - يَعْنِي - آمَنُوا أَجْمَعُونَ، فَذَلِكَ حِينَ (لَا يَنْفَعُ نَفْسًا إِيمَانُهَا لَمْ تَكُنْ آمَنَتْ مِنْ قَبْلُ، أَوْ كَسَبَتْ فِي إِيمَانِهَا خَيْرًا)، وَلَتَقُومَنَّ السَّاعَةُ وَقَدْ نَشَرَ الرَّجُلَانِ ثَوْبَهُمَا بَيْنَهُمَا، فَلَا يَتَبَايَعَانِهِ وَلَا يَطْوِيَانِهِ. وَلَتَقُومَنَّ السَّاعَةُ وَقَدِ انْصَرَفَ الرَّجُلُ بِلَبَنِ لِقْحَتِهِ فَلَا يَطْعَمُهُ، وَلَتَقُومَنَّ السَّاعَةُ وَهْوَ يُلِيطُ حَوْضَهُ فَلَا يَسْقِي فِيهِ، وَلَتَقُومَنَّ السَّاعَةُ وَقَدْ رَفَعَ أُكْلَتَهُ إِلَى فِيهِ فَلَا يَطْعَمُهَا».