(1) ХАВФ НАМОЗИ ҲАҚИДА
(1) بَاب: صَلَاةِ الْخَوْفِ
516.942 Абу Ямон бундай сўзлаб берди:
«Шуъайб бизга шундай хабар қилди: «Зуҳрийдан «Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам намоз, яъни хавф намози ўқиганмилар?» деб сўрадим. У деди: «Менга Солим хабар бердики, Абдуллоҳ ибн Умар розияллоҳу анҳумо шундай деган экан: «Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам билан бирга Нажд томонда ғазот қилдим. Душман қаршисида туриб, саф тортдик. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам бизга намоз ўқиб бериш учун турдилар. У зот билан бирга бир гуруҳ намоз ўқишга турди, бошқа гуруҳ эса душманга юзланди. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам ўзлари билан бирга бўлганлар ила рукуъ ва икки сажда қилдилар. Сўнг булар намоз ўқимаган гуруҳнинг ўрнига қайтишди ва улар келишди. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам улар билан ҳам бир рукуъ ва икки сажда қилдилар. Кейин салом бердилар. Сўнг уларнинг ҳар бири туриб, ўзи учун бир рукуъ ва икки сажда қилди».
516/942 - عَنْ عَبْدِ اللهِ بْنِ عُمَرَ رَضِيَ اللهُ عَنْهُمَا قَالَ: غَزَوْتُ مَعَ رَسُولِ اللهِ صلى الله عليه وسلم قِبَلَ نَجْدٍ، فَوَازَيْنَا الْعَدُوّ،َ فَصَافَفْنَا لَهُمْ، فَقَامَ رَسُولُ اللهِ صلى الله عليه وسلم يُصَلِّي لَنَا، فَقَامَتْ طَائِفَةٌ مَعَهُ تُصَلِّي وَأَقْبَلَتْ طَائِفَةٌ عَلَى الْعَدُوِّ، وَرَكَعَ رَسُولُ اللهِ صلى الله عليه وسلم بِـمَنْ مَعَهُ وَسَجَدَ سَجْدَتَيْنِ، ثُمَّ انْصَرَفُوا مَكَانَ الطَّائِفَةِ الَّتِي لَمْ تُصَلِّ، فَجَاءُوا فَرَكَعَ رَسُولُ اللهِ صلى الله عليه وسلم بِـهِمْ رَكْعَةً وَسَجَدَ سَجْدَتَيْنِ، ثُمَّ سَلَّمَ، فَقَامَ كُلُّ وَاحِدٍ مِنْهُمْ فَرَكَعَ لِنَفْسِهِ رَكْعَةً وَسَجَدَ سَجْدَتَيْنِ.
(2) ПИЁДА ВА УЛОВДА ХАВФ НАМОЗИ ЎҚИШ ҲАҚИДА
(2) بَاب: صَلَاةِ الْخَوْفِ رِجَالًا وَرُكْبَانًا
517.943 Ибн Умар розияллоҳу анҳумодан ҳам Мужоҳиднинг «Агар аралашиб кетсалар, тик турган ҳолда (намоз ўқийдилар)» деган сўзига ўхшаш гап ривоят қилинган.
Ибн Умар розияллоҳу анҳумо Набий соллаллоҳу алайҳи васалламдан ривоят қилиб, «Агар (душман) ундан ҳам кўпайиб кетса, турган ҳолларида ҳам, уловда ҳам намоз ўқийверсинлар», деган сўзларини қўшимча қилган.
Изоҳ: Буюк тобеъин олим Мужоҳиднинг «Мусулмонлар жанг майдонида кофирлар билан аралашиб кетсалар, тик турган ҳолларида имо-ишора билан намоз ўқийдилар», деган фатвоси машҳурдир. Имом Бухорий бу ерда ўша гапга ишора қилиб, ушбу маънодаги гап Ибн Умар розияллоҳу анҳумодан ҳам нақл қилинганини айтмоқда. Шу билан бирга, Ибн Умар розияллоҳу анҳумонинг бунда ўз ижтиҳодига эмас, балки Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг кўрсатмаларига суянганини таъкидлаш учун мазкур ҳадисни келтирмоқда.
517/943 – وَعَنْهُ رَضِيَ الله عَنْهُ في رِوَايَةٍ قَالَ: عَنِ النَّبِيِّ صلى الله عليه وسلم: «وَإِنْ كَانُوا أَكْثَرَ مِنْ ذَلِكَ، فَلْيُصَلُّوا قِيَامًا وَرُكْبَانًا».
(3) ҚУВАЁТГАН ВА ҚОЧАЁТГАН КИШИНИНГ УЛОВДА ИМО БИЛАН НАМОЗ ЎҚИШИ ҲАҚИДА
(3) بَاب: صَلَاةِ الطَّالِبِ وَالْمَطْلُوبِ رَاكِبًا وَإِيـمَاءً
518.946 Ибн Умар розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:
«Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам Аҳзобдан қайтганларида бизга «Ҳеч ким асрни Бану Қурайзадан бошқа жойда ўқимасин», дедилар. Айримлар йўлда асрга тўғри келишди. Шунда баъзилар: «Ўша ерга бормагунча намоз ўқимаймиз», дейишди, баъзилар эса: «Йўқ, ўқийверамиз. Биздан бу (яъни намоз ўқимаслик) талаб қилингани йўқ», дейишди. Бу Набий соллаллоҳу алайҳи васалламга зикр қилинган эди, уларнинг бирортасини койимадилар».
518/946 – وَعَنْهُ رَضيَ الله عَنْهُ قَالَ: قَالَ النَّبِيُّ صلى الله عليه وسلم لَنَا لَمَّا رَجَعَ مِنَ الْأَحْزَابِ: «لَا يُصَلِّيَنَّ أَحَدٌ الْعَصْرَ إِلَّا فِي بَنِي قُرَيْظَةَ». فَأَدْرَكَ بَعْضُهُمُ الْعَصْرَ فِي الطَّرِيقِ، فَقَالَ بَعْضُهُمْ: لَا نُصَلِّي حَتَّى نَأْتِيَهَا، وَقَالَ بَعْضُهُمْ: بَلْ نُصَلِّي، لَمْ يُرَدْ مِنَّا ذَلِكَ، فَذُكِرَ لِلنَّبِيِّ صلى الله عليه وسلم، فَلَمْ يُعَنِّفْ وَاحِدًا مِنْهُمْ.