1054. Абу Саид Худрий розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:
“Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам:
«Азонни эшитганингларда муаззин нима деса, ўшани айтинглар», дедилар.
Муттафақун алайҳ.
Шарҳ: Умар ибн Хаттоб розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:
«Расулуллоҳ солаллоҳу алайҳи васаллам шундай дедилар: «Бирорта (эшитганингиз) муаззин «Аллоҳу акбар, Аллоҳу акбар» деганда «Аллоҳу акбар, Аллоҳу акбар» деса; «Аллоҳу акбар, Аллоҳу акбар» деганда, «Аллоҳу акбар, Аллоҳу акбар» деса; «Ашҳаду аллаа илааҳа иллаллоҳ» деганда «Ашҳаду аллаа илааҳа иллаллоҳ» деса; «Ашҳаду анна Муҳаммадан Расулуллоҳ» деганда «Ашҳаду анна Муҳаммадан Расулуллоҳ» деса; сўнг «Ҳайя ъалас-солаҳ» деганда «Лаа ҳавла, ва лаа қуввата иллаа биллаҳ» деса; «Ҳайя ъалал фалаҳ» деганда «Лаа ҳавла, валаа қуввата иллаа биллаҳ» деса; сўнг «Аллоҳу акбар, Аллоҳу акбар» деганда «Аллоҳу акбар, Аллоҳу акбар» деса; «Лаа илааҳа иллаллоҳ» деганда чин дилдан «Лаа илааҳа иллаллоҳ» деса, жаннатга киради». (Ибн Хузайма ривояти).
Билол иқома айтишни бошлаб:
«Қод қоматис Солаҳ» деган эди, Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам:
«Ақомаҳаллоҳу ва адамаҳа», дедилар.
Иқоманинг бошқа (лафзлари)да азонга ўхшатдилар». (Абу Довуд ривоят қилган).
Демак, Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам Билол розияллоҳу анҳу иқома айтаётганларида азондаги каби лафзларни айтиб турганлар, фақат Билол розияллоҳу анҳу:
«Қод қоматис солаҳ» «Батаҳқиқ, намоз қоим бўлди»ни айтганида, у зот:
«Ақомаҳаллоҳу ва адамаҳа» «Аллоҳ уни қоим қилсин ва давомли қилсин», деганлар.
Ушбу ҳадиси шарифга амал қилиб биз ҳам шундоқ қилмоғимиз керак.
1054 - وَعَنْ أَبِي سَعِيدٍ الخُدْرِيِّ رَضِيَ اللهُ عَنْهُ: أَنَّ رَسُولَ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيهِ وَسَلَّمَ قَالَ: «إِذَا سَمِعْتُمُ النِّدَاءَ، فَقُولُوا كَمَا يَقُولُ الْمُؤَذِّنُ». مُتَّفَقٌ عَلَيهِ [خ 611، م 383].