529. Абу Умома Иёс ибн Саълаба Ансорий ал-Ҳорисий розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:
«Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг саҳобалари у зотнинг ҳузурларида мол-дунё ҳақида гапиришган эди, у зот зоҳидликни назарда тутиб, «Эшитяпсизларми? Эшитяпсизларми? Базозат иймондандир, базозат иймондандир», дедилар».
Абу Довуд ривояти.
Шарҳ: Зоҳидлик дея таржима қилинган сўз матнда «тақоҳҳул» деб келган бўлиб, яшаш тарзи машаққатли бўлганидан терилари қуриб қолганлик, зоҳидликда ҳаддан ошиш, еб-ичишда ўзини ортиқча чеклаб ташлаш.
Базозат – эскирган, тўзиган, уринган нарсалардан фойдаланиш, оддий, содда, мўътадил бўлиш, ортиқча неъматлардан тийилиш, ҳаддан ошмасликдир.
Мажлис бефойда гапларга шўнғиганида, уни фойдали суҳбатга айлантиришга тарғиб қилинмоқда. Бу ҳадисдан асло тозаланмаслик керак эканда деган маънони тушуниб олмаслик керак. Зеро Ислом тозаликка тарғиб қилиб, «Тозалик иймоннинг ярми», деб атаган.
529 - وَعَنْ أَبِي أُمَامَةَ إِيَاسِ بْنِ ثَعْلَبَةَ الأَنْصَارِيِّ الحَارِثِيِّ رَضِيَ اللهُ عَنْهُ قَالَ: ذَكَرَ أَصْحَابُ رَسُولِ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيهِ وَسَلَّمَ يَوْماً عِنْدَهُ الدُّنْيَا، فَقَالَ رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيهِ وَسَلَّمَ: «أَلَا تَسْمَعُونَ؟ أَلَا تَسْمَعُونَ؟ إِنَّ الْبَذَاذَةَ مِنَ الإِيْمَانِ، إِنَّ الْبَذَاذَةَ مِنَ الإِيْمَانِ» يَعْني: التَّقَحُّلَ. رَوَاهُ أَبُو دَاوُدَ [4161].
«الْبَذَاذَةُ»: بِالْبَاءِ الْمُوَحَّدةِ وَالذَّالَينِ الْمُعْجَمَتَيْنِ، وَهِيَ: رَثاثَةُ الهَيْئَةِ، وَتَرْكُ فَاخِرِ اللِّبَاسِ، وأَمَّا «التَّقَحُّلُّ» فَبِالْقَافِ والحاء، قال أَهْلُ اللُّغَةِ: الْمُتَقَحِّلُ: هُوَ الرَّجُلُ الْيَابِسُ الجِلْدِ مِنْ خُشُونَةِ الْعَيْشِ، وَتَرْكِ التَّرَفُّهِ.