682. Абдуллоҳ ибн Масъуд розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:
«Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Яқинда мендан кейин (мулкка) эга чиқиб олишлар ва сизлар мункар деб биладиган ишлар бўлади», дедилар. «Эй Аллоҳнинг Расули, ўшани кўрганларимизга нимани буюрасиз?» дейишди. У зот: «Зиммангиздаги ҳақларни адо қиласиз, ўз ҳаққингизни эса Аллоҳдан сўрайсиз», дедилар».
Муттафақун алайҳ.
Шарҳ: Ҳадисдан олинадиган хулосалар:
– Ишбошилар қўл остидагилар орасида адолатли бўлишлари лозим.
– Бошлиқ ва ҳокимлар ҳақларни ўз эгаларига етказишлари ва одамларнинг мол-мулкини ноҳақдан емаликлари лозим.
– Кейинги пайтларда амир ва ҳокимлар Аллоҳнинг шариатига тескари бўлган ишларни содир қилишлари баён қилинмоқда.
– Хатони хато билан муолажа қилинмайди. Кимнинг ҳаққи тортиб олинса, адолатни Аллоҳнинг ҳузуридан қидиради ва Унга ёлборади. Лекин шу билан бирга ўзининг устидаги ҳақларини адо қилаверади.
682 - وَعَنْ عَبْدِ اللهِ بْنِ مَسْعُودٍ رَضِيَ اللهُ عَنْهُ قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيهِ وَسَلَّمَ: «إنَّهَا سَتَكُونُ بَعْدِي أَثَرَةٌ وَأُمُورٌ تُنْكِرُونَهَا»، قَالُوا: يَا رَسُولَ اللهِ؛ كَيْفَ تَأْمُرُ مَنْ أَدْرَكَ مِنَّا ذَلِكَ؟ قَالَ: «تُؤَدُّونَ الحَقَّ الَّذِي عَلَيْكُمْ، وَتَسْأَلُونَ اللهَ الَّذِي لَكُمْ». مُتَّفَقٌ عَلَيهِ [خ 3603، م 1843].