77-1513. Абдуллоҳ ибн Аббос розияллоҳу анҳумодан ривоят қилинади:
Бир аёл: «Эй Аллоҳнинг Расули, Аллоҳнинг ҳаж борасида бандалари зиммасидаги фарзи отамга у қартайиб, туяда ўтира олмайдиган бўлганида етди. Унинг номидан ҳаж қилсам бўладими?» деди. У зот: «Ҳа», дедилар.
Бу видолашув ҳажида бўлган эди».
77-1513- عَنْ عَبْدِ الله بْنِ عَبَّاسٍ رَضِيَ اللهُ تَعَالَى عَنْهُمَا: أَنَّ امْرَأَةً قَالَتْ: يَا رَسُولَ اللهِ؛ إِنَّ فَرِيضَةَ اللهِ عَلَى عِبَادِهِ فِي الْحَجِّ أَدْرَكَتْ أَبِي شَيْخًا كَبِيرًا، لَا يَثْبُتُ عَلَى الرَّاحِلَةِ، أَفَأَحُجُّ عَنْهُ؟ قَالَ: «نَعَمْ». وَذَلِكَ فِي حَجَّةِ الْوَدَاعِ.
78-1534. Умар розияллоҳу анҳу айтади:
«Набий соллаллоҳу алайҳи васалламнинг Ақийқ водийсида шундай деяётганларини эшитганман: «Бу кеча Роббим тарафидан кимдир бир элчи келиб: «Бу муборак водийда намоз ўқи ва: «Ҳажга қўшиб умра (қиламан)», деб айт», деди».
78-1534- عَنْ عُمَرَ رَضِيَ اللهُ تَعَالَى عَنْهُ يَقُولُ: سَـمِعْتُ النَّبِيَّ صلى الله عليه وسلم بِوَادِي الْعَقِيقِ يَقُولُ: «أَتَانِي اللَّيْلَةَ آتٍ مِنْ رَبِّي فَقَالَ: صَلِّ فِي هَذَا الْوَادِي الْمُبَارَكِ، وَقُلْ: عُمْرَةً فِي حَجَّةٍ».
79-1542. Абдуллоҳ ибн Умар розияллоҳу анҳумодан ривоят қилинади:
«Бир киши: «Эй Аллоҳнинг Расули, эҳромли киши қайси кийимларни кияди?» деди. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Кўйлаклар, саллалар, шалворлар, бурнуслар*, махсиларни киймайди. Шиппак топа олмаган киши эса махси кийсин ва тўпиғидан пастини кесиб ташласин. Заъфарон* ва варс* теккан кийимларни ҳам кийманглар», дедилар».
* Бурнус – қалпоқли устки кийим (капюшон).
* Заъфарон – сариқ рангли зиравор ўсимлик. Ундан бўёқ сифатида ҳам фойдаланилган.
* Варс – Яманда ўсадиган сариқ ўсимлик, ундан мато бўяшда ва юз пардозида фойдаланилади.
79- 1542- عَنْ عَبْدِ اللهِ بْنِ عُمَرَ - رَضِيَ اللهُ عَنْهُمَا -: أَنَّ رَجُلًا قَالَ: يَا رَسُولَ اللهِ؛ مَا يَلْبَسُ الْمُحْرِمُ مِنَ الثِّيَابِ؟ قَالَ رَسُولُ اللهِ صلى الله عليه وسلم: «لَا يَلْبَسُ الْقُمُصَ، وَلَا الْعَمَائِمَ، وَلَا السَّرَاوِيلَاتِ، وَلَا الْبَرَانِسَ، وَلَا الْخِفَافَ.. إِلَّا أَحَدٌ لَا يَـجِدُ نَعْلَيْنِ، فَلْيَلْبَسْ خُفَّيْنِ، وَلْيَقْطَعْهُمَا أَسْفَلَ مِنَ الْكَعْبَيْنِ، وَلَا تَلْبَسُوا مِنَ الثِّيَابِ شَيْئًا مَسَّهُ الزَّعْفَرَانُ أَوْ وَرْسٌ».
80-1635. Ибн Аббос розияллоҳу анҳумодан ривоят қилинади:
«Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам сув улашиладиган жойга келиб, сув сўраган эдилар, Аббос: «Эй Фазл, онангга бориб, унинг ҳузуридан Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламга бирор ичимлик олиб кел», деди. Шунда у зот: «Менга сув бер», дедилар. У: «Эй Аллоҳнинг Расули, улар бунга қўлларини солишади», деди. У зот яна: «Менга сув бер», дедилар ва ундан ичдилар. Кейин Замзам (қудуғи)га келдилар. Улар (яъни Абдулмуттолибнинг авлодлари) у ерда сув улашиб, ишлаётган эдилар. У зот: «Ишлайверинглар! Чунки сизлар солиҳ амал қиляпсиз», дедилар. Сўнгра: «Агар енгилиб қолишингиз* бўлмаганида, албатта, тушиб арқонни мана бунга – гарданларини назарда тутмоқдалар – қўйган бўлар эдим» деб, гарданларига ишора қилдилар».
* Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам «енгилиб қолиш» деганда нимани назарда тутганлари ҳақида турлича фикрлар бор. Жумладан, «Мен тушсам, одамлар ҳам менга эргашиб, Замзам тортишга тушиб кетишади. Натижада одам кўпайиб, сизларга иш тегмай қолади» деган маънода айтган бўлишлари мумкин, чунки бу шарафли вазифани фақат Абдулмуттолибнинг авлоди бажарар эди. Шунингдек, бу гаплари «Сизлар мени сув тортишга қўймайсизлар, мен сизлар истамаган ишни қилсам, сизлардан устун келган бўлиб қоламан, сизлар мағлуб саналиб қоласизлар» ёки «Агар мен тушиб, сув тортсам, бу иш сизлар учун таъкидланган суннатга айланиб қолиши мумкин, кейин сиз уни бажаришга қийналиб қоласиз» деган маънода ҳам айтилган бўлиши мумкин.
80-1635- عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ رَضِيَ اللهُ تَعَالَى عَنْهُمَا: أَنَّ رَسُولَ اللهِ صلى الله عليه وسلم جَاءَ إِلَى السِّقَايَةِ، فَاسْتَسْقَى، فَقَالَ الْعَبَّاسُ: يَا فَضْلُ؛ اذْهَبْ إِلَى أُمِّكَ، فَأْتِ رَسُولَ اللهِ صلى الله عليه وسلم بِشَرَابٍ مِنْ عِنْدِهَا، فَقَالَ: «اسْقِنِي» قَالَ: يَا رَسُولَ اللهِ؛ إِنَّهُمْ يَجْعَلُونَ أَيْدِيَهُمْ فِيهِ، قَالَ: «اسْقِنِي» فَشَرِبَ مِنْهُ، ثُمَّ أَتَى زَمْزَمَ، وَهُمْ يَسْقُونَ وَيَعْمَلُونَ فِيهَا، فَقَالَ: «اعْمَلُوا؛ فَإِنَّكُمْ عَلَى عَمَلٍ صَالِحٍ ثُمَّ قَالَ: لَوْلَا أَنْ تُغْلَبُوا.. لَنَزَلْتُ حَتَّى أَضَعَ الْحَبْلَ عَلَى هَذِهِ» يَعْنِي: عَاتِقَهُ، وَأَشَارَ إِلَى عَاتِقِهِ.
81- 1682. Абдуллоҳ (ибн Масъуд) розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:
«Набий соллаллоҳу алайҳи васалламнинг икки намоздан бошқа намозни ўз вақтидан бошқа пайтда ўқиганларини кўрмадим: шом билан хуфтонни жамладилар ва бомдодни (одатдаги) вақтидан олдин ўқидилар».
Изоҳ: Бу ҳадисда Ибн Масъуд розияллоҳу анҳу Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам шом билан хуфтон намозини фақатгина ҳаж мавсумида, Муздалифада жамлаганларини, ўша кеча тонгидаги бомдодни эса субҳ кириши биланоқ, одатдагидек ёруғлик ёйилмай туриб ўқиганларини таъкидламоқда.
81-1682- عَنْ عَبْدِ اللهِ رَضِيَ اللهُ تَعَالَى عَنْهُ قَالَ: (مَا رَأَيْتُ رَسُولَ الله صلى الله عليه وسلم صَلَّى صَلَاةً بِغَيْرِ مِيقَاتِـهَا، إِلَّا صَلَاتَيْنِ: جَمَعَ بَيْنَ الْمَغْرِبِ وَالْعِشَاءِ، وَصَلَّى الْفَجْرَ قَبْلَ مِيقَاتِـهَا. [وَذَلِكَ فِي الـحَجِّ].
82-1707. Алий розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:
«Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам менга ўзим сўйган туяларнинг тўқимлари ва териларини садақа қилишимни буюрдилар».
82-1707- عَنْ عَلِيٍّ رضي الله عنه قَالَ: (أَمَرَنِي رَسُولُ اللهِ صلى الله عليه وسلم أَنْ أَتَصَدَّقَ بِجِلَالِ الْبُدْنِ الَّتِي نَحَرْتُ، وَبِجُلُودِهَا.