1954.5971. Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:

«Бир киши Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг ҳузурларига келиб: «Эй Аллоҳнинг Расули! Яхшилик қилишимга ҳақлироқ киши ким?» деди. «Онанг», дедилар. «Кейин ким?» деди. «Онанг», дедилар. «Кейин ким?» деди. «Онанг», дедилар. «Кейин ким?» деди. «Кейин отанг», дедилар».

1955.5973. Абдуллоҳ ибн Амр розияллоҳу анҳумодан ривоят қилинади:

«Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Кабираларнинг катталаридан бири – кишининг ота-онасини лаънатлашидир», дедилар. «Эй Аллоҳнинг Расули, қандай қилиб киши ўз ота-онасини лаънатлайди?» дейилди. «Киши бировнинг отасини сўкади, шунда у ҳам бунинг отасини сўкади, онасини сўкади», дедилар».

1956.5984. Муҳаммад ибн Жубайр ибн Мутъим айтади:

«Жубайр ибн Мутъим хабар қилдики, у Набий соллаллоҳу алайҳи васалламнинг «Силаи раҳмни узган жаннатга кирмайди», деяётганларини эшитган экан».

1957.5988. Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:

«Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам шундай дедилар: «Раҳм Раҳмондан олингандир. Аллоҳ: «Ким сени боғласа, боғлайман, ким сени узса, узаман», деган».

Изоҳ: «Раҳм» сўзи бу ерда қариндошликни билдириб, келиб чиқиши раҳм‑шафқат, меҳрибонлик мазмунидаги «роҳиман» ўзагидандир. Аллоҳнинг «ўта меҳрибон» деган маънони билдирувчи исми – Раҳмон ҳам худди шу ўзакдан олинган. Бу икки сўзнинг ўзакдош бўлишидаги ташбеҳ қариндошчиликнинг Раҳмон таоло наздида қанчалар катта аҳамиятга эга эканини уқтириш, тасаввур қилдирш учундир. Аллоҳ таолонинг «Ким сени боғласа, боғлайман, ким сени узса, узаман», дегани қариндош‑уруғчилик ришталарини боғлаган кишиларга У Зотнинг раҳмату фазл билан боқиши, дуоларини қабул қилишини, силаи раҳмни узган кишиларга эса аксинча муносабатда бўлишини билдиради.

1958.5990. Амр ибн Ос розияллоҳу анҳу айтади:

«Набий соллаллоҳу алайҳи васалламнинг яширмай, ошкора равишда: «Оли Абу... – Амр: «Муҳаммад ибн Жаъфарнинг битигида (бу жой) оппоқ (яъни ёзув йўқ)», деди – менинг валийларим эмас. Менинг валийларим фақат Аллоҳ ва солиҳ мўминлардир», деяётганларини эшитдим».

Анбаса ибн Абдулвоҳид Баёндан, у Қайсдан, у эса Амр ибн Осдан қўшимча қилади: «Набий соллаллоҳу алайҳи васалламдан эшитдим: «Лекин уларнинг қариндошлиги бор, мен уни ҳўли билан «ҳўллаб» тураман» (дедилар). Яъни унинг (қариндошлик) риштасини боғлаб тураман, дегани».

1959.5991. Абдуллоҳ ибн Амрдан ривоят қилинади:

«Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Силаи раҳм қилувчи – бу мукофотловчи эмас! Балки қариндошчилик узиб қўйилганда уни боғлаган киши ҳақиқий силаи раҳм қилувчидир!» дедилар».

Изоҳ: «Мукофотловчи» дегани бу ерда қилганига яраша жавоб қайтарувчи, саломга яраша алик оладиган деганидир, яъни яхшилик қилган қариндошига яхшилигига яраша жавоб қайтариб, борди‑келди қилганлар билангина алоқа қилиб юрган киши силаи раҳм қилувчи одам ҳисобланмайди.

1960.5998. Оиша розияллоҳу анҳодан ривоят қилинади:

«Бир аъробий Набий соллаллоҳу алайҳи васалламнинг ҳузурларига келди ва: «Сизлар болаларни ўпасизларми? Биз ўпмаймиз», деди. Шунда Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Аллоҳ қалбингдан раҳм‑шафқатни суғуриб олган бўлса, мен сенга нима ҳам қилиб бера олардим», дедилар».

1961.5999. Умар ибн Хаттоб розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:

«Набий соллаллоҳу алайҳи васалламнинг ҳузурларига асирлар келишди. Асирлардан бир аёл кўкрагидан сут соғиб, (бирор чақалоққа) ичирмоқчи бўлиб турган экан. Шу пайт у асирлар орасида бир гўдакни кўриб, уни олиб, бағрига босди ва эмиза кетди. Шунда Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам бизга: «Нима дейсизлар, мана шу аёл боласини оловга ташлайдими?» дедилар. «Йўқ! Уни асло ташламайди», дедик. Шунда у зот: «Батаҳқиқ, Аллоҳ Ўзининг бандаларига бунинг боласига меҳрибонлигидан кўра раҳмлироқдир», дедилар».

1962.6000. Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳу айтади:

«Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг шундай деяётганларини эшитдим: «Аллоҳ раҳматни юз бўлакка бўлди. Ўз ҳузурида тўқсон тўққиз бўлакни олиб қолиб, бир бўлагини ерга индирди. Ўша бўлакдан махлуқотлар бир-бирларига раҳм қиладилар. Ҳаттоки от боласига тегиб кетишидан қўрқиб, туёғини кўтаради».

1963.6003

1964.6010. Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳу айтади:

«Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам намозга турдилар. Биз ҳам у зот билан бирга турдик. Шунда бир аъробий намозда туриб: «Аллоҳим, менга ва Муҳаммадга раҳм қил! Биз билан бирга ҳеч кимга раҳм қилма!» деди. Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам салом бергач, «Кенгни тор қилиб қўйдинг-ку»,* дедилар». Аллоҳнинг раҳматини назарда тутмоқдалар.

1965.6011. Нуъмон ибн Башир розияллоҳу анҳу айтади:

«Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам шундай дедилар: «Мўминларнинг ўзаро раҳм қилишлари, дўстликлари ва меҳрибончиликларида худди бир танадек эканини кўрасан. Бирор аъзо хасталанса, тананинг қолган жойлари бедорлик ва иситмалаш билан унга ҳамдард бўлади».

1966.6012. Анас ибн Молик розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:

«Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Қайси бир мусулмон кўчат ўтқазса-ю, кейин ундан одам ёки бирор жонивор еса, бу унинг учун садақадир», дедилар».

1967.6013. Жарир ибн Абдуллоҳ розияллоҳу анҳумо деди:

«Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Ким раҳм қилмаса, раҳм қилинмас!» дедилар».

1968.6014. Оиша розияллоҳу анҳодан ривоят қилинади:

«Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Жаброил менга қўшни хусусида тавсия бераверганидан уни меросхўр қилиб қўярмикан, деб ўйлаб қолдим», дедилар».

1969.6016

1970.6018. Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:

«Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам шундай дедилар: «Ким Аллоҳга ва охират кунига иймон келтирган бўлса, қўшнисига озор бермасин! Ким Аллоҳга ва охират кунига иймон келтирган бўлса, меҳмонини икром қилсин! Ким Аллоҳга ва охират кунига иймон келтирган бўлса, яхши гап айтсин ёки жим турсин!»

1971.6021. Жобир розияллоҳу анҳумодан ривоят қилинади:

«Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Ҳар бир маъруф* садақадир», дедилар».

* Маъруф деб шариатда ҳам, урфда ҳам маъқул, яхши саналган амал, сўз ва ниятга айтилади.

1972.6024. Набий соллаллоҳу алайҳи васалламнинг жуфти ҳалоллари Оиша розияллоҳу анҳо деди:

«Бир тўда яҳудийлар Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг ҳузурларига кириб, «Ас-сааму ъалайкум», дейишди. Мен буни фаҳмлаб қолиб, «Ва ъалайкумус-сааму вал-лаънату», дедим. Шунда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Ҳай-ҳай, Оиша! Аллоҳ барча ишда мулойимликни севади», дедилар. Мен: «Эй Аллоҳнинг Расули, уларнинг нима деганини эшитмадингиз чоғи?» дедим. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Мен уларга: «Сизларга ҳам», дедим-ку», дедилар».

Изоҳ: «Ас-сааму ъалайкум» – «Сенга ўлим бўлсин», дегани. «Ва ъалайкумус-сааму вал-лаънату» – «Сизларга ҳам ўлим ва лаънат бўлсин», дегани. «Ва ъалайкум» – «Сизларга ҳам», деганидир.

1973.6026, 6027. Абу Мусо розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:

«Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Мўмин мўмин учун иморат(нинг девори) кабидир, бир-бирини тутиб туради», деб бармоқларини бир-бирига кириштирдилар.

Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам ўтирган эдилар, бир киши тиланиб [ёки бир ҳожатталаб] келиб қолди. У зот бизга юзланиб, «Далолат қилинглар-да, ажр олинглар, Аллоҳ Ўз Набийcининг тилида хоҳлаганини ҳукм қилсин», дедилар».

Изоҳ: «Аллоҳ ўз Набийcининг тилида хоҳлаганини ҳукм қилсин», дегани «Сизлар далолат қилиб, бировларнинг ишини битириб беришга воситачилик қилинглар, далолатингиз ўтса-ўтмаса ажр оласизлар ва Аллоҳ менинг тилимда, яъни менинг ҳукмим орқали Ўзи тақдир қилган ишни жорий этади», деганидир.

1974.6031. Анас ибн Молик розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:

«Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам сўконғич ҳам, фаҳш сўзловчи ҳам, лаънатловчи ҳам эмасдилар. Бирортамизни койиганларида: «Ўша пешонаси тупроққа ботгурга нима бўлибди?»  дер эдилар».

Изоҳ: «Пешонаси тупроққа ботгур!» жумласи араблар истеъмолида том маънода эмас, балки биздаги «шўри қурсин», «қуриб кетсин», деган ибораларга ўхшаб койиш, таажжуб маъноларида ишлатиладиган бўлиб кетган. Бу иборани ибодатга, намозга ундаш мазмунида, яъни «Пешонаси саждада бўлсин!» деган маънода ҳам тушуниш мумкин.

1975.6034. Жобир розияллоҳу анҳу айтади:

«Набий соллаллоҳу алайҳи васалламдан бирор нарса сўралмаганки, «Йўқ», деган бўлсалар».

1976.6038. Анас розияллоҳу анҳу сўзлаб берди:

«Набий соллаллоҳу алайҳи васалламга ўн йил хизмат қилдим, менга асло «Уфф», демадилар. «Нима учун ундай қилдинг?» ҳам, «Бундай қилсанг бўлмасмиди?» ҳам демадилар».

1977.6045. Абу Зарр розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:

«Набий соллаллоҳу алайҳи васалламнинг «Киши бировни фосиқликда айбласа ёки кофирликда айбласа-ю, шериги ундай бўлмаса, бу албатта унинг ўзига қайтади», деяётганларини эшитганман».

1978.6047. Абу Қилобадан ривоят қилинади:

«Собит ибн Заҳҳок – у дарахт асҳобларидан эди* – шундай сўзлаб берди: «Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам дедилар: «Ким Исломдан бошқа миллат номига қасам ичса, у ўзи айтганидекдир. Одам боласига ўзи молик бўлмаган нарсада назр йўқ. Ким дунёда ўзини бирор нарса билан ўлдирса, қиёмат куни ўша билан азобланади. Ким мўминни лаънатласа, бу уни ўлдиргандекдир. Ким мўминни куфрда айбласа, бу уни ўлдиргандекдир».

* Ҳудайбияда дарахт остида Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламга байъат қилганларни дарахт асҳоблари дейишган.

1979.6056. Ҳаммамдан ривоят қилинади:

«Ҳузайфа билан бирга эдик. Унга: «Бир киши гапни Усмон розияллоҳу анҳуга етказиб туради», дейилди. Шунда Ҳузайфа: «Набий соллаллоҳу алайҳи васалламнинг «Гап ташувчи жаннатга кирмайди», деяётганларини эшитганман», деди».

1980.6061. Абдурраҳмон ибн Абу Бакра отасидан ривоят қилади:

«Набий соллаллоҳу алайҳи васалламнинг ҳузурларида бир киши зикр қилинди. Шунда бир киши унга яхши мақтов айтган эди, Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Шўринг қурсин! Соҳибингнинг бўйнини уздинг! – Буни бир неча марта айтдилар. –Бирортангизнинг (бировни) мақташдан бошқа чораси бўлмаса ва уни ана шундай деб билса, «Мен шундай-шундай деб ўйлайман», десин, унинг ҳисоб қилувчиси Аллоҳдир. Аллоҳга ҳеч кимни покдомон деб айтмасин», дедилар».

Вуҳайб Холиддан «Ҳолингга вой!» деб ривоят қилган.

1981.6065. Анас ибн Молик розияллоҳу анҳу шундай сўзлаб берди:

«Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам шундай дедилар: «Бир-бирингизни ёмон кўрманглар, бир-бирингизга ҳасад қилманглар, бир-бирингизга орқа ўгирманглар. Биродар бўлинглар, Аллоҳнинг бандалари! Мусулмонга ўз биродаридан уч кундан ортиқ аразлаш ҳалол эмас».

1982.6064. Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:

«Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам шундай дедилар: «Гумондан ҳазир бўлинглар, чунки гумон энг ёлғон гапдир. Кавлаштирманглар, жосуслик қилманглар, бир-бирингизга ҳасад қилманглар, бир-бирингизга орқа ўгирманглар, бир-бирингизни ёмон кўрманглар. Биродар бўлинглар, Аллоҳнинг бандалари!»

1983.6067. Оиша розияллоҳу анҳодан ривоят қилинади:

«Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Фалончи ва фалончини динимиздан бирор нарса билади деб ўйламайман», дедилар».

Лайс: «Иккови ҳам мунофиқ кишилардан эди», деди.

1984.6069. Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳу айтади:

«Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг шундай деяётганларини эшитдим: «Бутун умматим офиятдадир, фақат ошкора гуноҳ қилувчилар мустасно. Кишининг кечаси бир ишни қилиб, Аллоҳ уни сатр қилган ҳолда тонг оттириб, кейин: «Эй фалончи, кеча тунда ундай қилдим, бундай қилдим», дейиши бетамизликдир. Робби уни туни билан сатр қилган эди, тонг отгач эса, у ўзидан Аллоҳнинг пардасини очиб ташлаяпти».

1985.6077

1986.6094. Абдуллоҳ розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:

«Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам шундай дедилар: «Ростгўйлик эзгуликка бошлайди, эзгулик эса жаннатга бошлайди. Киши фақат рост гапираверса, ниҳоят сиддиқ бўлади. Ёлғон фисқ-фужурга бошлайди, фисқ-фужур эса дўзахга бошлайди. Киши ёлғон гапираверса, ниҳоят Аллоҳнинг ҳузурида каззоб деб ёзилиб қолади».

1987.6099. Абу Мусо розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:

«Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам шундай дедилар: «Эшитган озорига Аллоҳдан кўра сабр қиладиганроқ ҳеч ким [ёки нарса] йўқ. Улар У Зотга фарзанд нисбат беришади, У Зот эса уларга офият беради ва ризқлантиради».

1988.6114. Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:

«Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Курашда енгган кучли бўлавермайди. Ғазаб чоғида ўзини қўлга ола билгангина ҳақиқий кучлидир», дедилар».

1989.6116. Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:

«Бир киши Набий соллаллоҳу алайҳи васалламга: «Менга насиҳат қилинг», деди. У зот: «Ғазабланма!» дедилар. У (ўша гапини) бир неча марта такрорлади. У зот: «Ғазабланма!» дедилар».

1990.6117. Абу Саввор Адавий айтади:

«Имрон ибн Ҳусойннинг «Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Ҳаё фақат яхшилик келтиради», деганлар», деяётганини эшитдим.

1991.6120. Абу Масъуд шундай сўзлаб берди:

«Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Уялмасанг, хоҳлаганингни қилавер» (деган гап) одамларга етган биринчи нубувват сўзларидандир», дедилар».

1992.6129. Анас ибн Молик розияллоҳу анҳу айтади:

«Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам биз билан аралашиб юрар эдилар. Ҳатто менинг укамга: «Эй Абу Умайр, нима бўлди нуғайр?» деганлар».

Изоҳ: «Нуғайр» сўзи «нуғор»нинг кичрайтирилган шакли бўлиб, у тумшуғи қизил, чумчуққа ўхшаган қушдир. Абу Умайрнинг шундай қушчаси бўлиб, уни ўйнаб юрарди. Бир куни у ўлиб қолибди. Шунда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам Абу Умайрни эркалаб, шу гапни айтганлар.

1993.6133. Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:

«Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Мўмин бир кавакдан икки марта чақтирмайди», дедилар».

1994.6145. Убай ибн Каъб розияллоҳу анҳу шундай хабар қилади:

«Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Шеърда ҳам ҳикмат бор», дедилар».

1995.5154. Ибн Умар розияллоҳу анҳумодан ривоят қилинади:

«Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Бирортангизнинг ичи шеърга тўлганидан кўра йирингга тўлгани яхши», дедилар».

1996.6167. Анас розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:

«Бир бадавий Набий соллаллоҳу алайҳи васалламнинг ҳузурларига келиб, «Эй Аллоҳнинг Расули, қиёмат қачон қоим бўлади?» деди. «Шўринг қурғур, унга нима тайёрлаб қўйдинг?» дедилар. «Мен унга ҳеч нарса тайёрлаганим йўқ, лекин мен Аллоҳ ва Унинг Расулини яхши кўраман», деди. У зот: «Албатта, сен яхши кўрганларинг билан бирга бўласан», дедилар. «Биз ҳам шундайми?» дедик. «Ҳа», дедилар. Ўша куни ғоят хурсанд бўлдик. Шунда Муғийранинг бир ғуломи ўтиб қолди. У тенгдошларимдан эди. У зот: «Агар мана шу узоқ умр кўрса, у ҳали қаримай туриб қиёмат қоим бўлади», дедилар».

Изоҳ: Маълумки, ҳар бир кишининг ўлими унинг «қиёмати»дир. Бу ерда ана шу маъно назарда тутилган.

1997.6178. Ибн Умар розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:

«Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Қиёмат куни хоинга бир ялов ўрнатилиб, «Бу фалончининг фарзанди фалончининг хиёнатидир», дейилади», дедилар».

1998.6182. Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:

«Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Узумни «карм» деманглар ва «Замон қурсин!» деманглар, чунки Аллоҳнинг Ўзи замондир», дедилар».

Изоҳ: Жоҳилият араблари ичкиликка муккасидан кетган одамлар эди. Улар маст қилувчи ичимликни асосан узумдан олишарди. «Хамр ичиш кишини карамли, олийжаноб бўлишга ундайди», дейишар, кишининг саховатини, олийжаноблигини ўртоқларига кўп ичимлик қуйиб бериши билан баҳолашар эди. Шундан келиб чиқиб, ўзларича хамрни саховат, олийжаноблик маъносидаги «карм» сўзи билан аташар ва шу орқали узумни ҳам «карм» дейишар эди. Узумни бундай номлаш остида мазкур жоҳилий тушунчани эътироф этиш маъноси борлиги ва кишиларни ҳаромга яқинлаштириши мумкинлиги учун Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам бундан қайтарганлар.

1999.6192. Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:

«Зайнабнинг исми Барра эди. «Ўзини покдомон деб мақтаяпти-я», дейишди (унга). Шунда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам унга Зайнаб деб исм қўйдилар».

Изоҳ: Барра розияллоҳу анҳо мўминлар онаси Умму Салама розияллоҳу анҳонинг қизи, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг ўгай қизлари бўлган. «Барра» сўзи араб тилида жуда яхши, фақат яхшилик қиладиган, эзгулик рамзи деган маънони билдиради. Аслида бу исмнинг ёмон маъноси бўлмаса-да, бандаликка, инсоннинг ожизлигига бироз тўғри келмагани учун шундай эътирозга учраган.

2000.6202. Анас розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:

«Умму Сулайм юк(ортилган туя)лардан бирида эди. Набий соллаллоҳу алайҳи васалламнинг қули Анжаша уларни ҳайдаб борар эди. Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Ҳой Анжаш, биллур олиб кетяпсан, эҳтиёт бўлиб юр!» дедилар».

2001.6205. Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:

«Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Қиёмат куни Аллоҳ учун исмларнинг энг манфури бир кишининг «подшоҳлар подшоҳи» деган исмидир», дедилар».

2002.6221. Анас ибн Молик розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:

«Набий соллаллоҳу алайҳи васалламнинг ҳузурларида икки киши акса урди. У зот бирига ташмит айтдилар, бошқасига ташмит айтмадилар. У зотга (бу ҳақда) айтилган эди, «Мана бу Аллоҳга ҳамд айтди, манави эса Аллоҳга ҳамд айтмади», дедилар».

Изоҳ: «Ташмит айтиш» – акса урган кишига «Йарҳамукаллоҳ», яъни «Аллоҳ сенга раҳм қилсин», дейишдир.

2003.6223. Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилади:

«Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам шундай дедилар: «Аллоҳ акса уришни хуш кўради, эсноқни эса хуш кўрмайди. Акса уриб, Аллоҳга ҳамд айтса, ташмит айтиш уни эшитган ҳар бир мусулмоннинг зиммасига ҳақдир. Эсноқ эса фақат шайтондандир. Киши қўлидан келганича уни қайтарсин. Қачон «Ҳа-а-а», деса, шайтон унинг устидан кулади».